Επωνύμως…

Δεν ξέρω γιατί, όμως, τελευταία όλο και πιο συχνά μου έρχεται στο νου το ρεφρέν εκείνης της παλιάς, γλυκόπικρης καντάδας που τραγουδούσε πριν από κοντά 70 χρόνια, ο Νίκος Γούναρης: «Ο κόσμος άλλαξε, αλλάξαν οι καιροί», έλεγε ο «τροβαδούρος της Αθήνας», συγκρίνοντας τον παλιό και τον νέο τρόπο ζωής, με έντονο βεβαίως τον ρομαντισμό εκείνης της εποχής. Ίσως γιατί, σε πρακτικό πλέον κι όχι ρομαντικό επίπεδο, κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις μετά-πανδημία ημέρες μας, καθώς τα μέτρα και τα αντίμετρα για τον περιορισμό των πιθανοτήτων εξάπλωσης του κορωνοϊού αλλάζουν άρδην την ως τώρα καθημερινότητά μας...

Έχω ήδη γράψει κάμποσες φορές για τις ανατροπές που έφερε η πανδημία στον τρόπο που εργαζόμαστε – η εποχή του Work From Home, σταδιακά πιστεύω ότι θα δώσει τη θέση της σε μια υβριδική μορφή, που θα περιλαμβάνει περισσότερο «σπίτι», και λιγότερο «γραφείο». Κάτι σαν ‘μέρα παρά μέρα’ μπορεί είναι μια πιθανή λύση, καθώς η ανάγκη για social distancing δεν επιτρέπει τον συνωστισμό πολλών ατόμων στους ίδιους χώρους. Οι virtual χώροι δουλειάς είναι μονάχα μια από τις ανατροπές, αν και η συγκεκριμένη έχει τη δυναμική να αλλάξει στο μέλλον τις ισορροπίες ανάμεσα στο κέντρο της πόλης και τα προάστεια, επιτρέποντας ακόμα και τη διαμονή εκτός αυτών. Όπως σημειώνει στο πιο πρόσφατο τεύχος του ο έγκυρος Economist, «ως τον 19^ο α., οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονταν μέσα ή κοντά στα σπίτια τους. Ίσως οι μελλοντικοί κοινωνιολόγοι να θεωρήσουν το 2020 ως τη χρονολογία έναρξης μιας νέας εποχής».

Είμαι, επίσης, σίγουρος ότι έχετε ήδη βιώσει τι γίνεται στις τράπεζες και τα φαρμακεία (ουρές απέξω, αντί για μέσα), τα σούπερ-μάρκετ και τη λιανική (είσοδος μονάχα με κάρτα και ελεγχόμενο αριθμό πελατών), την εστίαση και την αναψυχή (αραία-αραία, να φαινόμαστε καμιά σαρανταρέα…). Καθώς τις επόμενες ημέρες θα ανοίξουν σταδιακά τα υπόλοιπα καταστήματα και οι χώροι συγκέντρωσης κόσμου, θεωρώ μάλλον σίγουρο ότι θα προστρέξουμε άλλη μια φορά στη βοήθεια της τεχνολογίας, για να καταφέρουμε να συνδυάσουμε την απαραίτητη λειτουργικότητα με τις αναγκαίες προφυλάξεις.

Σαν τι να κάνουμε; «Κάνε το, όπως η Ο2», θα μπορούσα να σας απαντήσω, μιας και διάβασα μόλις πρόσφατα τι ετοιμάζει η βρετανική τηλεπικοινωνιακή εταιρία, από τις 15 Ιουνίου και μετά, που θα ανοίξουν πάλι τα καταστήματα του δικτύου της, μετά το lockdown και την αναμόρφωσή τους σύμφωνα με τις επιταγές της «νέας κανονικότητας». Τα “future stores” της Ο2, λοιπόν, δεν θα έχουν πλέον ουρές, καθώς όλες οι συναντήσεις θα γίνονται με ραντεβού (όπως και στις δικές μας ΔΟΥ, δηλαδή, αλλά και σε κάποια τραπεζικά υποκαταστήματα) – ο πελάτης θα λαμβάνει SMS, όταν φτάνει η σειρά του να συναντηθεί με τον υπάλληλο, με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές να έχουν άμεση προτεραιότητα, με απλή επίδειξη ταυτότητας…

Οι άνθρωποι της εταιρίας υποστηρίζουν πως η λιανική στις τηλεπικοινωνιακές έχει ήδη αλλάξει (κάτι που ισχύει ως ένα βαθμό και στη χώρα μας, όπου ετοιμάζονται σημαντικές αλλαγές στα δίκτυα, με τους εργαζόμενους να αναβαθμίζονται από πλευράς γνώσεων και καθηκόντων σε telecom gurus…). Κύριος στόχος είναι πλέον το υψηλότερο επίπεδο εξυπηρέτησης του πελάτη, επομένως τι καλύτερο υπάρχει από την προσωπική επαφή, πάντα με τη βοήθεια της τεχνολογίας, με ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό; Οι συναντήσεις -λένε στην O2- θα είναι γρήγορες και διαφωτιστικές, οι αποδείξεις στο ταμείο θα στέλνονται στο e-mail του πελάτη, παντού θα υπάρχουν οθόνες με πληροφορίες και, φυσικά, τα απαραίτητα αντισηπτικά μαντηλάκια, γάντια και τζελ, σε συνδυασμό με σχολαστική καθαριότητα των χώρων και των συσκευών.

Κι όπως όλα δείχνουν, αυτή θα είναι η νέα μορφή των πραγμάτων που θα έρθουν, όχι μονάχα για την Ο2 και το δίκτυό της, αλλά και για πάρα πολλά ακόμα δίκτυα σε παρεμφερείς και μη κλάδους, σ’ όλη την Ευρώπη. Φτάνει μόνο να σκεφτείτε ότι ξεκινάει πλέον στη χώρα μας η επικοινωνία των εφοριακών με τους φορολογουμένους (αρχικά, για την απόδοση κλειδάριθμου), μέσω προκανονισμένης βιντεοκλήσης. Και δε χρειάζεται να τσιμπηθείτε για να ξυπνήσετε, αλήθεια είναι!  

 [social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Τις τελευταίες ημέρες διαβάζουμε διαρκώς για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελλάδας. Συμπεριλαμβανομένων και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο του λιανικού εμπορίου. Μόνο που όσον αφορά το λιανεμπόριο η ψηφιοποίηση είναι μία διαδικασία που έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια, ακόμη και αν δεν το είχαν καταλάβει πολλοί επιχειρηματίες!

Η ψηφιοποίηση του λιανεμπορίου δε σημαίνει μόνο να έχεις ένα ηλεκτρονικό κατάστημα. Υπάρχουν πολλές άλλες λειτουργίες που είχαν αρχίσει να ψηφιοποιούνται και απλά τώρα αρχίζουν να καταλαβαίνουν τη σημασία τους ορισμένοι επιχειρηματίες.

Για παράδειγμα, το γεγονός ότι πολλοί καταναλωτές έχουν κάνει ήδη την επιλογή τους πριν μπουν σε ένα φυσικό κατάστημα, γιατί έχουν ενημερωθεί από την ιστοσελίδα της επιχείρησης. Επίσης, οι καταναλωτές, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, έχουν ήδη ενημερωθεί για την επιχείρηση από τα social media της, το site της και γενικότερα από τη διαδικτυακή παρουσία της. Μέχρι και τα σχόλια των καταναλωτών έχουν ήδη δει, πριν καν την πρώτη επίσκεψη στο φυσικό κατάστημα.

Τα τελευταία 2 χρόνια, έχει γίνει πολύς λόγος για την omnichannel προσέγγιση, αλλά αυτή ή στρατηγική είναι πλέον υποχρεωτική. Δε γίνεται διαφορετικά. Δε γίνεται να μην κάνεις το βήμα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό αν είσαι επιχείρηση του λιανεμπορίου. Πολύ απλά, γιατί ο πελάτης το έχει ήδη κάνει!

Μία πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη του ΣΕΒ κάνει λόγο για το διασυνδεδεμένο πελάτη ως να είναι κάτι καινούριο, αλλά αυτός ο πελάτης υπάρχει ήδη εδώ και αρκετά χρόνια. Και η επόμενη γενιά των καταναλωτών είναι ήδη διασυνδεδεμένη και χρησιμοποιεί πολύ όλα τα κανάλια πωλήσεων.

Για τον διασυνδεδεμένο πελάτη δεν υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ του online και του φυσικού καταστήματος. Ό,τι βολεύει την κάθε στιγμή. Δεν υπάρχει θέμα για την πληρωμή μέσω κάρτας γιατί του/της είναι απολύτως λογικό και φυσιολογικό να πληρώνει με ψηφιακό τρόπο. Και δεν υπάρχει η έννοια της αντικαταβολής.

Επίσης, τα social media είναι για τον διασυνδεδεμένο πελάτη το ίδιο με την τηλεφωνική εξυπηρέτηση. Συν ότι προτιμά να επικοινωνεί μέσω των social media, παρά να πάρει τηλέφωνο.

Όλα αυτά, όμως, ήταν ήδη γνωστά. Οι μελέτες τα παρουσιάζουν ως κάτι καινούριο, αλλά οι σοβαρές επιχειρήσεις τα είχαν ήδη δει και τα υλοποιούσαν τα τελευταία 5-6 χρόνια. Το θέμα είναι ότι υπήρχαν επιχειρηματίες που νόμιζαν ότι δεν χρειαζόταν να κάνουν καμία αλλαγή. Αυτό ήταν το μεγάλο λάθος τους. Και απλά χρειαζόταν μία πανδημία και τα αυστηρά μέτρα αντιμετώπισης της για να καταλάβουν ότι αυτή η ψηφιακή εποχή δεν είναι κάτι που θα δούμε, αλλά κάτι που ήδη βιώνουμε.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Καθώς βγαίνουμε σιγά-σιγά (cross my fingers, χεριών ποδιών μαζί) από το τούνελ της πανδημίας και κάνουμε παραζαλισμένοι τα πρώτα βήματα στην εποχή της νέας κανονικότητας, αρχίζουν να μας πιάνουν -μοιραία- οι ανησυχίες και οι σκέψεις για τα νούμερα και τους αριθμούς που θα καθορίσουν το μέλλον μας: αφού -όπως όλα δείχνουν- τη γλυτώσαμε, κάτσε να δούμε τι μας ξημερώνει.

Γιατί, ναι – όλες τούτες τις εβδομάδες «που τις έσκιαζε η φοβέρα και τις πλάκωνε ο ιός…», το μυαλό μας ήταν λογικό να μην πάει σε τέτοια «πεζά» θέματα, αν και όλοι καταλαβαίναμε πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι η τεχνολογία εισέβαλε για τα καλά στη ζωή μας, κινώντας τα νοητά «νήματα» (καλώδια, ίνες, ασύρματα) για τα τηλε-πάντα, από τα οποία εξαρτόμαστε πλέον στη δουλειά και στο σπίτι…

Παρά την «εισβολή», πάντως, και αντίθετα απ’ ό,τι θα νόμιζε κανείς σε πρώτη ανάγνωση, τα μηνύματα και οι προβλέψεις όσον αφορά στα νούμερα και τους τζίρους, στις Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών, δεν είναι τόσο ενθαρρυντικά… Τώρα που έχει σχεδόν «καθίσει η σκόνη», μπορούμε να δούμε λίγο μακρύτερα απ’ ό,τι τις πρώτες ημέρες και να εκτιμήσουμε το  αντίκτυπο της κρίσης, ο οποίος και σ’ αυτόν τον χώρο είναι αρνητικός…

Αυτό τουλάχιστον δείχνει η πρόβλεψη της Gartner, που βλέπει μείωση 8% για την παγκόσμια αγορά το 2020, την οποία αποδίδει βεβαίως στον COVID-19 και την λόγω αυτού ύφεση στην οικονομία. Μα, δεν αυξήθηκε η χρήση; σχεδόν σας ακούω να ρωτάτε… Ναι, κι αυτό όντως αποτυπώνεται σ’ ένα μέρος της αγοράς, αυτό που έχει να κάνει με τις δαπάνες των επιχειρήσεων λόγω τηλεργασίας: οι δαπάνες για υπηρεσίες public cloud αναμένεται να αυξηθούν κατά 19% φέτος, ενώ η τηλεφωνία και τα μηνύματα μέσω cloud, αλλά και το teleconferencing θα αυξηθούν κατά 8,9% και 24,3%, αντίστοιχα.

Όμως, όλα αυτά αφορούν στην πλειοψηφία τους αναγκαίες κινήσεις, για να συνεχίσουν να «γυρίζουν οι μηχανές» - οι ερευνητές της Gartner θεωρούν ότι τα μεγάλα project που είχαν προγραμματιστεί για φέτος σε πάμπολλες μεγάλες και μικρότερες επιχειρήσεις ανά τον κόσμο είτε θα αναβληθούν για άλλους, λιγότερο χαλεπούς καιρούς, είτε θα ακυρωθούν, ιδιαίτερα αν οι συνδεδεμένες με αυτά επενδύσεις δεν πρόκειται να φέρουν άμεσα αποτέλεσμα, το γνωστό και πάντα κρίσιμο (ανάλογα με το ύψος του) ROI. Κι ας λένε όλοι πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι τώρα ακόμα περισσότερο αναγκαίος -  η πρόβλεψη της Gartner δεν αφήνει αμφιβολίες: οι δαπάνες για συσκευές θα μειωθούν φέτος κατά 9,7% κι εκείνες για data center κατά 15,5% (μ’ άλλα λόγια, προσπαθούμε να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα, ψάχνοντας για λύσεις εκ των ενόντων), ενώ ο τζίρος στο λογισμικό για επιχειρήσεις θα μειωθεί κατά 6,9% και για υπηρεσίες Πληροφορικής κατά 7,7%.

Μάλιστα, αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον (και ίσως αξίζει να μελετηθεί και αναλυθεί) στην περίπτωση της πανδημίας, είναι ότι όλα έγιναν σχεδόν από τη μια μέρα στην άλλη, σαν να κατέβασε κάποιος τον διακόπτη, πριν καν προλάβει να ενεργοποιηθεί το… UPS. Όλες οι προηγούμενες υφέσεις είχαν «τρόπους», βρε παιδί μου! Σου άφηναν λίγο χρόνο να ετοιμαστείς, έδειχναν εγκαίρως τις κακές διαθέσεις τους και αν «διάβαζες» τους οιωνούς, προλάβαινες να μαζέψεις κάτι, να προφυλαχτείς – τούτη τη φορά, όλα έγιναν τόσο απότομα που, δικαίως μιλάμε για «σοκ και δέος»… Εξ ου και οι προβλέψεις της εταιρίας ερευνών κάνουν λόγο για πρώτη ανάσα μόλις το τρίτο τρίμηνο του 2021, με την ολική επαναφορά να προβλέπεται για το 2024 (αν δεν προκύψει ως τότε κάποια άλλη, από τις «πληγές του Φαραώ»…)

Δικαιολογώντας αυτή την απαισιοδοξία τους (ή μήπως τον ρεαλισμό τους;) οι ερευνητές της Gartner τονίζουν ότι πρέπει πρώτα να αποσαφηνιστεί το νέο εργασιακό καθεστώς – μικρό μόνο μέρος των εργαζομένων επιστρέφουν στο γραφείο, καθώς η νευρικότητα λόγω των οδηγιών για social distancing και των πολλών πρακτικών δυσκολιών βρίσκεται ακόμα σε υψηλό επίπεδο κι απ’ ό,τι φαίνεται θα αργήσει να κοπάσει…

Το γεγονός ότι ταυτόχρονα αλλάζουν και οι κανόνες του παιχνιδιού, στους περισσότερους κλάδους, δεν κάνει τα πράγματα ευκολότερα, αν δεν βρεθούν λύσεις για τις περισσότερες προκλήσεις και δεν αξιοποιηθούν με επιτυχία οι καινούριες ευκαιρίες που παρουσιάζονται. Κι αυτό, δυστυχώς, είναι κάτι που σίγουρα δεν πρόκειται να συμβεί αύριο - μεθαύριο…

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Έχουν περάσει πάνω από 25 χρόνια από τότε που άρχισα να γράφω για το Διαδίκτυο και γενικότερα την αγορά των ψηφιακών υπηρεσιών. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ήταν ακόμη κάτι πρωτόγνωρο και οι περισσότεροι άνθρωποι αλλά και επιχειρήσεις, είχαν δυσκολίες στο να καταλάβουν ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες θα άλλαζαν άρδην την καθημερινότητά μας.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά στις αρχές της δεκαετίας του ’00, κάποιον καλό φίλο ο οποίος όποτε μιλούσαμε για e-commerce, γύριζε και έλεγε ότι δεν θα αργήσει η μέρα που το “e” δεν θα ήταν απαραίτητο. Ότι το Διαδίκτυο θα ήταν ένα κανάλι πωλήσεων και επικοινωνίας, όπως και όλα τα υπόλοιπα.

Χρειάστηκε να περάσουν 20 χρόνια για να γίνει αυτό κατανοητό, ακόμη και σε όσους αρνούνταν να το δουν. Σε όσους πολίτες δεν έκαναν αγορές μέσω Διαδικτύου, ή προτιμούσαν να πηγαίνουν στο κατάστημα της τράπεζάς τους. Ο κορωνοϊός άλλαξε τα δεδομένα και πλέον μπορεί να πει κανείς ότι η αγορά του digital δεν είναι απλά κάτι διαφορετικό. Είναι πλέον mainstream.

Δεν θα μου κάνει εντύπωση αν μετά από 18 μήνες κάποια έρευνα θα δείξει ότι πάνω από το 90% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα δεν θα έχει απλά ιστοσελίδα, αλλά θα έχει ηλεκτρονικό κατάστημα. Αν πάνω από το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών θα δέχονται ηλεκτρονικές πληρωμές, χρησιμοποιώντας κάποια από τις ουκ ολίγες υπηρεσίες υπάρχουν διαθέσιμες. Ακόμη και η κυριαρχία των μετρητών αμφισβητείται πλέον και δεν είναι λίγοι οι επαγγελματίες εκείνοι που προτιμούν να πληρώνει ο πελάτης με κάρτα και δυσαρεστούνται όταν δεν το κάνει. Είναι εντυπωσιακό το πόσα περίπτερα και μικρά σημεία πώλησης έχουν φέρει το POS σε κεντρική θέση και δεν το κρύβουν όπως συνέβαινε στο παρελθόν.

Όλα αυτά είναι δείγματα ότι η χρήση digital εργαλείων εξελίσσεται σε νόρμα και όχι σε εξαίρεση. Η ψηφιοποίηση του κράτους βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση αλλά πλέον βλέπουμε τις επιχειρήσεις να «τρέχουν» να προλάβουν τις εξελίξεις, δεδομένου κιόλας ότι οι καταναλωτές είναι πολύ πιο μπροστά όσον αφορά την αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων και υπηρεσιών.

Μία νέα κανονικότητα, πολύ πιο digital, είναι αυτό που βλέπουμε ήδη να αναδύεται μέσα από την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού. Και αυτή η νέα κανονικότητα δημιουργεί πολλές ευκαιρίες, που όποιος τις κατανοήσει γρήγορα, θα έχει πολλά να κερδίσει.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Τον παλιό «καλό» καιρό, ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα σε μια -ανεξαρτήτως χώρου και αντικειμένου- εργασία, ήταν τρεις μαγικές λέξεις: «ευέλικτο ωράριο εργασίας». Που σήμαινε ότι μπορούσες να εργαστείς όχι με το «κλασικό» 9-5, αλλά με το ωράριο που βόλευε εσένα, αρκεί να έβγαινε η δουλειά! Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, πολλά αλλάξανε κι αυτή η ευελιξία -της πανδημίας βοηθούσης- έγινε από εξαίρεση, κανόνας. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, αυτοί που τη ζητάνε και συχνά την επιβάλλουν, δεν είναι πια οι εργαζόμενοι, αλλά οι εργοδότες!

Τις τελευταίες ημέρες έχουν πυκνώσει τα χαμπέρια για την Χ εταιρία που λέει στους εργαζομένους της «ελάτε πίσω, όταν σας βολέψει», ή την Ψ που κάνει από δυο τέσσερις τις ημέρες δουλειάς από το σπίτι, και έπεται συνέχεια. Ας όψονται οι καλές επιδόσεις της εξ ανάγκης τηλε-εργασίας, τις τελευταίες εβδομάδες, που αρχίζουν να αλλάζουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Κι αυτό, βεβαίως, δεν συμβαίνει μονάχα στα καθ’ ημάς: πρόσφατη έρευνα της Ο2 για την αγγλική αγορά, με τον εύγλωττο τίτλο «The Flexible Future of Work» έδειξε ότι σχεδόν ένας στους δυο (45% των εργαζομένων) πιστεύουν πως ο νέος τρόπος δουλειάς (δηλ. οίκαδε) τους ταιριάζει καλύτερα και θα ήθελαν να διατηρηθεί, ακόμα και μετά τον εξορκισμό του COVID-19. Ένας στους τρεις, επίσης, δεν έχει κανένα πρόβλημα να δουλεύει τις τρεις ημέρες της εβδομάδας από το σπίτι…

Βέβαια, κι οι εταιρίες, από την πλευρά τους, δεν πάνε πίσω – μιλώντας, πρόσφατα, σε ένα (virtual, φυσικά) πάνελ, ο CTO της Vodafone στο Η.Β, Σκοτ Πέτι, αφού τόνισε πόσο καλά τα πήγαν οι εργαζόμενοι της εταιρίας του, στη διάρκεια του lockdown, και πόσο αποτελεσματικές αποδείχθηκαν στην πράξη οι αλλαγές και ο επανακαθορισμός ρόλων και ευθυνών, δεν δίστασε στο τέλος να πει (μιλώντας, προφανώς, για τη δική του, αλλά μάλλον εκφράζοντας το κοινό συναίσθημα) πως «οι επιχειρήσεις μπορεί να επιθυμούν πλέον έναν περισσότερο ευέλικτο τρόπο εργασίας», ο οποίος, άλλωστε «ανοίγει μια καινούργια σελίδα για ευκαιρίες, τόσο για εμάς, όσο και τους καταναλωτές». Μας βλέπω όλους να μαθαίνουμε τον «χορό της δουλειάς»…

Εκείνο που δεν σχολίασε δημόσια το ανώτερο στέλεχος της βρετανικής τηλεπικοινωνιακής, αλλά είναι γνωστό πως απασχολεί πολύ σοβαρά τον ίδιο και τους συναδέλφους του, είναι ότι οι νέες συνθήκες εργασίας (δουλειά από το σπίτι και μαζική αξιοποίηση του cloud) έχουν αυξήσει κατακόρυφα τους κινδύνους σε θέματα κυβερνοασφάλειας. Με δεδομένο ότι «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», όπως λέει η παλιά, καλή λαϊκή παροιμία, οι κακόβουλοι δεν μπορεί παρά να κάνουν πάρτι, τέτοια εποχή! Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τις τελευταίες εβδομάδες πολλαπλασιάστηκαν και διευρύνθηκαν τα κρούσματα, ιδιαίτερα στο χώρο της ηλεκτρονικής τραπεζικής (τέτοια και μάλιστα ιδιαίτερα καλοστημένη επίθεση -βλέπε, phishing- δέχθηκε κι ο γράφων, πριν από δέκα ημέρες, χωρίς ευτυχώς, κακή κατάληξη…)

Τα δεδομένα στο cloud είναι πλέον ο πρώτος στόχος των κακόβουλων, με πρόσφατο «τρανταχτό» παράδειγμα την επίθεση και συνεπακόλουθη κλοπή των ευαίσθητων δεδομένων κάποιων εκατομμυρίων πελατών της Easy Jet. Προφανώς, όσο μεγαλύτερη είναι μια επιχείρηση, τόσο καλύτερος στόχος είναι για τους κακόβουλους, χωρίς αυτό να σημαίνει πως κι οι μικρομεσαίες δεν προσφέρονται για ένα quick run, ειδικά αν ειδικεύονται σ’ έναν πιο προβεβλημένο κλάδο… Κι έτσι γρήγορα που υποχρεωθήκαμε όλοι να περάσουμε από τη δουλειά στο γραφείο, στη δουλειά στο σπίτι, όλο και κάποια «κερκόπορτα» θα έχει μείνει αφύλακτη – πεδίο δόξης λαμπρό, για τους hackers.

Σύμφωνα με το τελευταίο Business Report της τηλεπικοινωνιακής Verizon, πιο εύκολος στόχος για κυβερνοεπιθέσεις (σε ποσοστό 80%) θεωρείται ο χώρος της εκπαίδευσης, κυρίως για την απόσπαση λύτρων (ransomware), ενώ ακολουθούν ο δημόσιος τομέας, με 61% και η βιομηχανία με 23%. Ο ανθρώπινος παράγοντας ως «πέτρα του σκανδάλου» φταίει στο 12% των περιπτώσεων στη βιομηχανία, αλλά στο 33% των περιπτώσεων στον δημόσιο τομέα… Προφανώς, στον χρηματοπιστωτικό τομέα κύριος στόχος των κακόβουλων είναι να κλέψουν στοιχεία των χρηστών, κάτι που κάνουν πια με πολύ οργανωμένο τρόπο. Από την πλευρά τους, οι τράπεζες (και στη χώρα μας, πια) αντιδρούν με το «σπάσιμο» της έγκρισης κάθε συναλλαγής σε δυο στάδια, με την αποστολή δεύτερου κωδικού μέσω κινητού. Το έχουμε πει πολλές φορές: προσέχουμε για να έχουμε – ειδικά σε άγριες εποχές, σαν την τωρινή!

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Σε μία κρίση είναι σημαντικό να μπορεί να βρει κανείς και ορισμένες θετικές επιπτώσεις και αλλαγές. Είναι σημαντικό, προκειμένου να μπορέσεις να ξεπεράσεις την κρίση πιο γρήγορα.

Στην κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, μία από τις θετικές επιπτώσεις είναι η επιτάχυνση στη διαδικασία ψηφιοποίησης της χώρας. Είδαμε πολλές νέες υπηρεσίες από το κράτος, είδαμε την επιστροφή» του υπολογιστή ως μίας βασικής συσκευής για την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών και είδαμε το ηλεκτρονικό εμπόριο να παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση.

Υπήρξαν, βέβαια, και προβλήματα, κυρίως στον τομέα των χρόνων παράδοσης, αλλά με την πάροδο των ημερών η κατάσταση δείχνει πλέον να έχει ομαλοποιηθεί. Και το σημαντικότερο, είναι πως οι Έλληνες καταναλωτές δηλώνουν έτοιμοι να ασχοληθούν περισσότερο με τις online αγορές.

Θα είδατε, μάλλον, ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του GRECA, η αύξηση των online πωλήσεων ανά εβδομάδα φθάνει ακόμη και στο 171% σε ετήσια βάση. Επίσης, είναι ενδιαφέροντα ορισμένα στοιχεία από μία πρόσφατη έρευνα της Focus Bari. Σύμφωνα με αυτήν σχεδόν ένας στους δύο Έλληνες (46%) εργάστηκε από το σπίτι, ενώ σχεδόν όλοι οι Έλληνες απέκτησαν τουλάχιστον μια νέα συνήθεια την περίοδο του lockdown, με τους περισσότερους (59%) να απαντούν ότι η νέα αυτή συνήθεια ήταν οι online αγορές.

Το πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι πως η στροφή του Έλληνα στις ηλεκτρονικές αγορές δε φαίνεται να αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο, αλλά μάλλον ήρθε για να μείνει, αφού το 37% των πολιτών απαντά ότι θα κάνει περισσότερες online αγορές και στο μέλλον.

Την ίδια εκτίμηση, έχουν και πολλοί άνθρωποι του λιανεμπορίου από διάφορους κλάδους. Άπαντες ανέμεναν μία άνοδο των online πωλήσεων, αλλά τα νούμερα που σημειώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες ήταν σε επίπεδα που οι περισσότεροι περίμεναν ότι θα έβλεπαν σε 1-2 χρόνια. Ενδεχομένως θα πέσουν, αλλά πολύ δύσκολα θα επιστρέψουν σε επίπεδο προ COVID-19. Αφενός, επειδή μπορεί να ανοίγουν τα καταστήματα αλλά με τόσους περιορισμούς, αρκετοί θα προτιμούν τα online κανάλια αγορών, αφετέρου, γιατί είδαν ότι η εμπειρία είναι τέτοια που δεν χρειάζεται να ανησυχούν για οτιδήποτε. Οπότε είναι εξαιρετικά πιθανό να κάνουν περισσότερες online αγορές.

Είναι μία μεγάλη ευκαιρία για τον κλάδο, η συγκεκριμένη. Η πανδημία ήταν πρόκληση, αλλά τώρα είναι ευκαιρία να καθιερωθεί το e-commerce στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών. Και είναι μία ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Όσο περνούν οι μέρες και αρχίζουμε να επιστρέφουμε στις δουλειές μας και στη νέα καθημερινότητα όπως διαμορφώνεται στη μετά-κορωνοϊό εποχή, τόσο γίνεται πιο σίγουρο ότι πολλά έχουν αλλάξει κι ίσως περισσότερα θα αλλάξουν στο μέλλον – τα «συστατικά» της ζωής μας είναι πλέον, σε μεγάλο βαθμό, διαφορετικά. Κι είτε μας αρέσει-είτε όχι, μ’ αυτά θα πρέπει να πορευτούμε για μήνες, για χρόνια, ίσως και για πάντα, με σύντροφο και σύμμαχό μας στα καινούρια συνήθως μοναχικά «ταξίδια», βεβαίως, την τεχνολογία…

Για την ώρα, έχει επιστρέψει στις θέσεις του περίπου το 1/3 των εργαζομένων – σιγά-σιγά, θα αυξηθούν, αλλά ίσως και όχι, καθώς στους χώρους εργασίας όπου είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση συγκεκριμένων υγειονομικών κανόνων και αποστάσεων, λόγω της πανδημίας, συχνά τα εμβαδά «δεν βγαίνουν» για όλους…

Έτσι, οι εργαζόμενοι ενθαρρύνονται (ειδικά αν υπάρχουν και φροντιζόμενοι συγγενείς ή μικρά παιδιά) να συνεχίσουν τη δουλειά από το σπίτι – πολύ περισσότερο, αν τα αποτελέσματα του WFH (Work from Home), τις τελευταίες εβδομάδες, δεν ήταν και τόσο άσχημα… Όπως και να είναι, πάντως, άλλο να ζορίζεσαι (αναλόγως αντικειμένου – κάποια επαγγέλματα τα ευνοεί αυτό το μοντέλο, κάποια όχι) για λίγες μονάχα εβδομάδες κι άλλο να ζεις μια λίγο-πολύ μόνιμη κατάσταση, με ό,τι επίπτωση μπορεί να έχει αυτό στην ποιότητα της δουλειάς σου.

Γι’ αυτό και έχουν ενδιαφέρον οι πρώτες «ολόφρεσκες» μελέτες και εκτιμήσεις που συνδέουν τα πραγματικά συναισθήματα των εργαζομένων από το σπίτι με την παραγωγικότητά τους. Όπως, πχ. αυτές της Knoa, επιτυχημένης εταιρίας λογισμικού στη Ν. Υόρκη με αρκετά μεγάλα ονόματα ανάμεσα στους πελάτες της (GE, Unilever, μεγάλες φαρμακευτικές κλπ.) που ειδικεύεται στην ανάλυση συναισθημάτων. Η διαφορά στη μετά-κορωνοϊό εποχή είναι πως «στόχος» τους έχουν γίνει πλέον οι ίδιοι οι εργαζόμενοι κι όχι οι πελάτες.

Μ’ άλλα λόγια, με δεδομένο ότι η φάση του WFH θα διαρκέσει πολύ κι ίσως η μεγαλύτερη μελλοντική βελτίωση (αν και όταν με το καλό βρεθούν θεραπείες και εμβόλια) να είναι κάποιο υβριδικό μοντέλο εργασίας, έχει μεγάλη σημασία να αποτυπωθεί η συμπεριφορά των εργαζομένων όσον αφορά στη χρήση συστημάτων και εφαρμογών από το σπίτι – συχνά αρκετά διαφορετική απ’ ό,τι η αντίστοιχη στον «παραδοσιακό» χώρο εργασίας...

Τα συμπεράσματα της έρευνας μπορούν να αξιοποιηθούν, επομένως, για να βελτιστοποιηθεί στον υψηλότερο δυνατό βαθμό η απόδοση, να διορθωθούν κάποια προβλήματα ροής, κάποια εφαρμογή να γίνει ακόμα φιλικότερη προς τον χρήστη κ.λπ… Σε πολλές περιπτώσεις (έχουν γίνει και στην Ελλάδα ανάλογες παρατηρήσεις, αν και όχι σε επίπεδο κανονικής έρευνας) η παραγωγικότητα επανήλθε στα προ-ιού επίπεδα, μετά την πρώτη-δεύτερη εβδομάδα της αναγκαίας προσαρμογής στο μοντέλο της δουλειάς από το σπίτι. Άλλες φορές, η διαφορά ήταν τόσο μεγάλη (στην αμερικανική πραγματικότητα) που «φώναζε» για επεμβάσεις και βελτιώσεις τόσο στο λογισμικό, όσο και στον τρόπο δουλειάς.

Η Knoa παίζει, επίσης, και το ρόλο του συμβούλου όσον αφορά στο τελευταίο στάδιο, εντοπίζοντας τους «κόμπους» στα συστήματα και προτείνοντας βελτιωτικές λύσεις στους πελάτες της. Μάλιστα, συχνά οι αλλαγές γίνονται βήμα-βήμα (trial-and-error, που λέγανε στο χωριό μου), ώστε να παρακολουθούνται καλύτερα και να σταθμίζονται οι αντιδράσεις. Γιατί είπαμε: ο νέος τρόπος εργασίας ήρθε για να μείνει, άρα πρέπει να προσαρμοστούμε για να επιβιώσουμε!

Όχι πως αυτό είναι κάτι εύκολο, βέβαια. Το απέδειξε και μια ενδιαφέρουσα έρευνα της ελληνοαμερικανικής Sentio Solutions, η οποία έχει δημιουργήσει τον ενσωματωμένο σε wristband αισθητήρα Feel Emotion Sensor που, μέσω βιοσημάτων και σε συνδυασμό με ειδική εφαρμογή στο κινητό του χρήστη, μετρά με ακρίβεια τις αλλαγές στη συναισθηματική κατάστασή του. Η έρευνα αξιολόγησε εκατομμύρια δεδομένα που συγκεντρώθηκαν σε Ευρώπη και Αμερική από τις 20 Φεβρουαρίου ως τις 13 Απριλίου, τα οποία αποδεικνύουν ότι τα αρνητικά συναισθήματα σχεδόν διπλασιάστηκαν μετά την έναρξη της καραντίνας. Οι αναλυτές θεωρούν πως οι επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία θα μας ταλαιπωρούν για πολλά χρόνια ακόμα, επομένως, η ανάγκη για αυξημένη και προσβάσιμη ψυχολογική υποστήριξη είναι πιο επιτακτική από ποτέ.

Ένας τρόπος αντιμετώπισης, κατά τη Sentio Solutions, είναι να υιοθετήσουμε τις παρακάτω τεχνικές που έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές:  Εξασκούμαι στην Αποδοχή - Εντοπίζω ποια πράγματα (ή καταστάσεις) μπορώ να ελέγξω και ποια όχι -Υπολογίζω τα θετικά που μου συμβαίνουν - Ανακαλύπτω την καθημερινή μου ρουτίνα και τα ενδιαφέροντά μου.

Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη από ποτέ – το είπαμε!

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Τις τελευταίες εβδομάδες δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο δέχτηκε τρομερή πίεση. Ειδικά οι υποδομές του, οι οποίες δεν ήταν σχεδιασμένες να αντέξουν την αύξηση που υπήρξε στη ζήτηση. Μόνο το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ACS, υπήρξε μία αύξηση της τάξεως των περίπου 150.000 αποστολών σε ημερήσια βάση, όταν πριν τον COVID-19 ο αριθμός ήταν περίπου 315.000 αποστολές ημερησίως, είναι αρκετό για να δείξει ότι ήταν μάλλον απίθανο να αντιμετωπιστεί αυτή η αύξηση.

Άλλωστε και στο εξωτερικό είδαμε πολλές και δύσκολες περιπτώσεις, είδαμε ακόμη και μεγάλες αλυσίδες, ειδικά στο χώρο των σούπερ μάρκετ, να δηλώνουν αδυναμία εξυπηρέτησης των πελατών τους! Στην Ελλάδα, αυτό που είδαμε, είναι μεγάλες καθυστερήσεις και αρκετά προβλήματα στη διεκπεραίωση παραγγελιών, πολύ απλά, επειδή δεν υπήρχε σωστός έλεγχος των αποθεμάτων. Ειδικά το τελευταίο σκέλος, είναι ένα θέμα που πρέπει να απασχολήσει εντόνως όσους ασχολούνται με το ηλεκτρονικό εμπόριο. Είναι απαραίτητο να υπάρχει διασύνδεση της αποθήκης με το ηλεκτρονικό κατάστημα. Με αυτό τον τρόπο, δεν θα φαίνεται στο site ότι ένα προϊόν είναι διαθέσιμο και αφού γίνει η παραγγελία και η πληρωμή να γίνεται αντιληπτό ότι δεν υπάρχει. Είναι προτιμότερο να ενημερώσεις εξ αρχής -και πριν την παραγγελία- τον καταναλωτή ότι δεν υπάρχει στην αποθήκη, παρά να δηλώνεις ότι το έχεις και να μην το έχεις.

Η ειλικρίνεια είναι ένα μεγάλο «όπλο» για την καλύτερη εξυπηρέτηση του καταναλωτή. Ο σωστός καταναλωτής κατανοεί ότι θα υπάρξουν καθυστερήσεις στις παραδόσεις. Μην του λες, όμως, ότι θα παραδώσεις την επόμενη ημέρα όταν δεν ξέρεις πότε ακριβώς θα το κάνεις. Η δημιουργία προσδοκιών που δεν είναι εφικτές είναι μία λανθασμένη στρατηγική.

Επίσης, «όπλο» μπορεί να αποδειχθεί και κάτι πιο απλό: η ευγένεια του κέντρου εξυπηρέτησης! Θα αναφερθώ σε μία προσωπική εμπειρία την περασμένη εβδομάδα για να καταλάβετε τι εννοώ.

Κάνω μεσημέρι μία παραγγελία σε μεγάλη αλυσίδα ηλεκτρονικών ειδών. Βάζω, μάλιστα, διαφορετική διεύθυνση παράδοσης και τιμολόγησης γιατί ήθελα την έκδοση τιμολογίου. Κανένα πρόβλημα, όλα καλά. Μετά από περίπου 2 ώρες έχω μία κλήση στο κινητό μου (σ.σ. αυτό έχω δώσει ως τηλέφωνο επικοινωνίας) από το τηλεφωνικό κέντρο της αλυσίδας. Ένας εξαιρετικά ευγενής νεαρός μού ζητά να διευκρινίσουμε ποια είναι η διεύθυνση παράδοσης. Καταλαβαίνω ότι το σύστημα τους έχει όλα τα σωστά στοιχεία και μου κάνει εντύπωση που με έχουν καλέσει. «Προκειμένου να μην υπάρξει κάποιο πρόβλημα και η παραγγελία να έρθει στη σωστή διεύθυνση» με ενημερώνει ο νεαρός υπάλληλος, ο οποίος αν και είναι απόγευμα και πρέπει να εργάζεται για αρκετές ώρες, είναι εξαιρετικά ευγενής. Τον ρωτάω αν μπορεί να ενημερώσει για την ημερομηνία παράδοσης και μου απαντά, αφού τον ακούω να πληκτρολογεί, ότι δεν μπορεί να το γνωρίζει λόγω του μεγάλου φόρτου που υπάρχει. «Πιθανότατα, την επόμενη εβδομάδα» μου απαντά, ζητώντας και συγγνώμη επειδή δεν μπορεί να μου πει. Όλα αυτά με απόλυτη ευγένεια.

Δεν ξέρω τι πιστεύετε, αλλά εγώ από τη συγκεκριμένη αλυσίδα θα ξανακάνω παραγγελία. Ακόμη και αν είναι 3%-5% πιο ακριβή από κάποιο άλλο e-shop ή αλυσίδα. Όπως θα αγοράσω ξανά και από το κατάστημα επίπλων γραφείου που έκανα μία άλλη παραγγελία πριν από 4 εβδομάδες και ενώ στο σύστημα φαινόταν παράδοση σε 10 ημέρες, η καρέκλα ήρθε σε 4 επειδή χρησιμοποίησαν μία μικρή μεταφορική εταιρεία. Και επιπλέον, επειδή η κυρία που με κάλεσε, επίσης για διευκρινίσεις, ήταν εξαιρετικά ευγενική στο τηλέφωνο.

Μερικές φορές, αυτές οι μικρές λεπτομέρειες στην εξυπηρέτηση είναι που μετράνε. Τόσο στον φυσικό όσο και στον online κόσμο. Και αυτό πρέπει να έχετε υπόψη σας όλοι όσοι ασχολείστε με το συγκεκριμένο τομέα.

 [social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Αμ, καλά τα έλεγε ο Τζέρεμι Ρίφκιν τότε, λίγο πριν το γύρισμα του αιώνα (το 1996, για την ακρίβεια) στο κλασικό πια βιβλίο του «Το τέλος της εργασίας και το μέλλον της», όπου προέβλεπε «σταθερή και αναπόφευκτη μείωση των θέσεων εργασίας», τα επόμενα χρόνια, καθώς ψυχανεμιζόταν τις (αρνητικές μόνο, τις θετικές δεν τις έβλεπε τόσο καθαρά τότε) επιπτώσεις από την είσοδο της ψηφιακής τεχνολογίας και των ρομποτικών συστημάτων στην καθημερινότητα όλων μας και ιδίως στην παραγωγική διαδικασία.

Σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα μετά, πολύ θα ήθελα να ξέρω πώς σχολιάζει ο Ρίφκιν (ο οποίος ζει, βεβαίως, στα 75 του πια) τη σημερινή πραγματικότητα και τις τεράστιες ανατροπές που βιώνουμε, καθώς μπαίνουμε κλυδωνιζόμενοι λόγω του κορωνοϊού στην 4^η Βιομηχανική Επανάσταση (ο ίδιος είχε γράψει βιβλίο για την 3^η, το 2012) και τι θα είχε να πει για τις απρόσμενες αλλαγές στον τρόπο που ζούμε και, κυρίως, στον τρόπο που εργαζόμαστε… Αν ο καλός συγγραφέας προέβλεπε και περιέγραφε τότε μια επανάσταση στα εργασιακά θέματα, η σκληρή πραγματικότητα ήρθε απρόσκλητη να υπερθεματίσει στα λεγόμενά του!

Προφανώς, κανείς δεν αμφιβάλλει πια πως οι αλλαγές την επόμενη ημέρα, καθ’ οδόν προς τη «νέα κανονικότητα», θα είναι τεράστιες. Με το 2020 ήδη «ξεγραμμένο» από πλευρά ανάπτυξης και με τη ρετσινιά του «χαμένου έτους» στην πλάτη του, λόγω των συνεπειών της πανδημίας, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διαχυθούν και στα επόμενα χρόνια, οικονομολόγοι, εργατολόγοι και αναλυτές ξοδεύουν πολλή φαιά ουσία στην προσπάθειά τους να βρουν τρόπους αντιμετώπισης του τσουνάμι της ανεργίας, το οποίο πλήττει σχεδόν όλο τον κόσμο, με αλλεπάλληλα παλιρροϊκά κύματα. Εκατομμύρια οι άνεργοι, αλλά μήπως οι ενεργοί έχουν κάποια σιγουριά ότι θα μείνουν ανεπηρέαστοι; Βλέπετε, ο «εχθρός» δεν είναι μόνο η Τεχνητή Νοημοσύνη που κινεί τις έξυπνες μηχανές και τα ρομποτικά συστήματα, είναι και ο κορωνοϊός που επιβάλει το social distancing και την τηλε-εργασία…

Ακόμα και στη χώρα μας (που όλοι επαινούν, επειδή έχει αντιμετωπίσει με τον σωστό τρόπο την πανδημία, όπως δείχνουν και οι θετικές στατιστικές) μόλις το 30% των εργαζομένων λέγεται ότι θα επιστρέψει στα γραφεία του από την ερχόμενη εβδομάδα και κανείς δεν παίρνει όρκο για το τι θα γίνει στη συνέχεια, καθώς τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στους χώρους δουλειάς για την προστασία της υγείας, απαγορεύουν διά ροπάλου τον συνωστισμό – οι πάντες, άλλωστε, θέτουν ως προτεραιότητα στις δηλώσεις τους, την υγεία των εργαζομένων… Το πιθανότερο σενάριο για την επόμενη μέρα είναι ένα μίγμα επιτόπιας και απομακρυσμένης εργασίας, ανάλογα με το αντικείμενο του καθενός. Απώλειες είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν, όπως επίσης κι ότι θα χρειαστεί γενναίο reskilling και upskilling όσων μείνουν, για να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες της αγοράς, που επιβάλλουν την επιλογή νέων στόχων και τη χάραξη νέας στρατηγικής (ανάλογα με το αντικείμενο κάθε επιχείρησης και το πόσο αυτή επλήγη από τις συνέπειες του COVID-19).

Είναι, επίσης, βέβαιο, ότι τα ταξίδια και οι δαπάνες των στελεχών θα ανασταλούν μέχρι νεωτέρας και οι όποιες επενδύσεις των επιχειρήσεων (αν έχουν απομείνει κάποιοι πόροι, μετά το «σοκ και δέος») θα κατευθυνθούν σχεδόν αποκλειστικά σε ψηφιακά εγχειρήματα, με πρώτο και κύριο τον ψηφιακό μετασχηματισμό και ακριβώς πίσω του να ακολουθούν τα θέματα κυβερνοασφάλειας, εμπειρίας του πελάτη και ταχείας αποκατάστασης κλίματος εμπιστοσύνης. Κι αν ως τον Μάρτιο λέγαμε πως ο μετασχηματισμός ήταν η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ανάπτυξη κάθε επιχείρησης στη νέα εποχή, τώρα πια λέμε πως είναι μονόδρομος…

Με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό, βέβαια, από πλευράς απαιτούμενων δεξιοτήτων και γνώσεων ώστε να αντιμετωπιστούν οι διαρκείς και ταχύτατες εξελίξεις, λήψης μέτρων just-in-time, ανάπτυξης και εξέλιξης νέων προσεγγίσεων και συστημάτων, που θα συμβάλουν στην αλλαγή νοοτροπίας, στην καλύτερη απόδοση και την ανάπτυξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον ανοικτό παγκόσμιο στίβο, με την ελπίδα πως κάπως έτσι θα έρθουν περισσότερα έσοδα και κέρδη…

Λέτε να μιλάμε κάποια στιγμή, έπειτα από πολύ καιρό, για την εποχή πριν και μετά την πανδημία; Ο χρόνος θα δείξει!

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Η αξιοποίηση των ανοικτών δεδομένων (open data) είναι ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει αρκετά τα τελευταία χρόνια όσους ασχολούνται με το χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών. Κυρίως στο εξωτερικό, αν και στην Ελλάδα έχουν υπάρξει αρκετές και καλές προσπάθειες. Αλλά η προσωπική άποψη μου είναι πως δεν ήταν αρκετές. Ούτε πολύ γνωστές.

Τώρα, ίσως να ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε πιο σοβαρά και αυτό, γιατί το ελληνικό κράτος αποφάσισε να δώσει τα δεδομένα που έχουν διαθέσιμα οι διάφοροι φορείς του Δημοσίου. Και είναι δεδομένα που αν αξιοποιηθούν σωστά μπορεί να δούμε πολλές και ωραίες εφαρμογές.

Αφορμή για το σημείωμα αυτό, είναι η προ ολίγων ημερών ανακοίνωση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την απόφαση με την οποία ορίζονται οι επιχειρησιακές και τεχνικές λεπτομέρειες για τη διάθεση ανοικτών δεδομένων από κρίσιμα μητρώα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Δεδομένα που είναι και θα είναι διαθέσιμα μέσα από το data.gov.gr, το οποίο είχε δημιουργηθεί εδώ και αρκετά χρόνια αλλά δεν είχε προωθηθεί όσο θα έπρεπε. Και τώρα ευελπιστώ ότι αυτό θα γίνει.

Ως "ανοικτά", ορίζονται τα δεδομένα που είναι προσβάσιμα ανωνυμοποιημένα (δηλαδή χωρίς τη δυνατότητα να συσχετιστούν με φυσικό ή νομικό πρόσωπο) μέσω διαδικτύου από όλους και για τα οποία δεν υφίστανται τεχνολογικοί, νομικοί. ή άλλοι περιορισμοί στην πρόσβαση και χρήση τους. Σύμφωνα με τον νόμο 4305/2014, τα έγγραφα, οι πληροφορίες και τα δεδομένα του δημοσίου τομέα, διατίθενται από τη στιγμή της ανάρτησης, δημοσίευσης ή αρχικής διάθεσής τους, ελεύθερα. Εξαιρέσεις, φυσικά, καθιερώνονται στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος. Ενδεικτικά πρόκειται για θέματα που σχετίζονται με: εθνική ασφάλεια, άμυνα, δημόσια τάξη, εξωτερική πολιτική, φορολογικό, εμπορικό και επαγγελματικό απόρρητο, ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων και προστασία προσωπικών δεδομένων.

Όπως είναι προφανές, τα εν λόγω δεδομένα ήταν διαθέσιμα. Απλά, δεν υπήρχε το κατάλληλο πλαίσιο. Αν φτιαχτεί γρήγορα, τότε μπορούμε να δούμε πολλές και ενδιαφέρουσες νέες υπηρεσίες και εφαρμογές. Ποιες θα είναι αυτές; Αυτό, πρακτικά είναι θέμα των δημιουργών εφαρμογών να υλοποιήσουν καινοτόμες ιδέες. Η διαφορά, είναι πως πλέον μπορούν να έχουν έναν πολύ μεγάλο όγκο αξιόπιστων δεδομένων να χρησιμοποιήσουν, προκειμένου οι εφαρμογές τους να είναι εξαρχής σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να είναι χρήσιμες στο ευρύ κοινό.

Αν τα open data αξιοποιηθούν σωστά, τότε μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά σημαντικά τόσο για τον περαιτέρω ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, όσο και για νέες καινοτόμες εφαρμογές και υπηρεσίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Αν δεν αξιοποιηθούν, τότε θα μιλάμε απλά για μία ακόμη χαμένη ευκαιρία για τη χώρα μας.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]