Επωνύμως…

Έχουν περάσει πάνω από 25 χρόνια από τότε που άρχισα να γράφω για το Διαδίκτυο και γενικότερα την αγορά των ψηφιακών υπηρεσιών. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ήταν ακόμη κάτι πρωτόγνωρο και οι περισσότεροι άνθρωποι αλλά και επιχειρήσεις, είχαν δυσκολίες στο να καταλάβουν ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες θα άλλαζαν άρδην την καθημερινότητά μας.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά στις αρχές της δεκαετίας του ’00, κάποιον καλό φίλο ο οποίος όποτε μιλούσαμε για e-commerce, γύριζε και έλεγε ότι δεν θα αργήσει η μέρα που το “e” δεν θα ήταν απαραίτητο. Ότι το Διαδίκτυο θα ήταν ένα κανάλι πωλήσεων και επικοινωνίας, όπως και όλα τα υπόλοιπα.

Χρειάστηκε να περάσουν 20 χρόνια για να γίνει αυτό κατανοητό, ακόμη και σε όσους αρνούνταν να το δουν. Σε όσους πολίτες δεν έκαναν αγορές μέσω Διαδικτύου, ή προτιμούσαν να πηγαίνουν στο κατάστημα της τράπεζάς τους. Ο κορωνοϊός άλλαξε τα δεδομένα και πλέον μπορεί να πει κανείς ότι η αγορά του digital δεν είναι απλά κάτι διαφορετικό. Είναι πλέον mainstream.

Δεν θα μου κάνει εντύπωση αν μετά από 18 μήνες κάποια έρευνα θα δείξει ότι πάνω από το 90% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα δεν θα έχει απλά ιστοσελίδα, αλλά θα έχει ηλεκτρονικό κατάστημα. Αν πάνω από το 90% των ελεύθερων επαγγελματιών θα δέχονται ηλεκτρονικές πληρωμές, χρησιμοποιώντας κάποια από τις ουκ ολίγες υπηρεσίες υπάρχουν διαθέσιμες. Ακόμη και η κυριαρχία των μετρητών αμφισβητείται πλέον και δεν είναι λίγοι οι επαγγελματίες εκείνοι που προτιμούν να πληρώνει ο πελάτης με κάρτα και δυσαρεστούνται όταν δεν το κάνει. Είναι εντυπωσιακό το πόσα περίπτερα και μικρά σημεία πώλησης έχουν φέρει το POS σε κεντρική θέση και δεν το κρύβουν όπως συνέβαινε στο παρελθόν.

Όλα αυτά είναι δείγματα ότι η χρήση digital εργαλείων εξελίσσεται σε νόρμα και όχι σε εξαίρεση. Η ψηφιοποίηση του κράτους βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση αλλά πλέον βλέπουμε τις επιχειρήσεις να «τρέχουν» να προλάβουν τις εξελίξεις, δεδομένου κιόλας ότι οι καταναλωτές είναι πολύ πιο μπροστά όσον αφορά την αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων και υπηρεσιών.

Μία νέα κανονικότητα, πολύ πιο digital, είναι αυτό που βλέπουμε ήδη να αναδύεται μέσα από την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού. Και αυτή η νέα κανονικότητα δημιουργεί πολλές ευκαιρίες, που όποιος τις κατανοήσει γρήγορα, θα έχει πολλά να κερδίσει.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Τον παλιό «καλό» καιρό, ένα από τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα σε μια -ανεξαρτήτως χώρου και αντικειμένου- εργασία, ήταν τρεις μαγικές λέξεις: «ευέλικτο ωράριο εργασίας». Που σήμαινε ότι μπορούσες να εργαστείς όχι με το «κλασικό» 9-5, αλλά με το ωράριο που βόλευε εσένα, αρκεί να έβγαινε η δουλειά! Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, πολλά αλλάξανε κι αυτή η ευελιξία -της πανδημίας βοηθούσης- έγινε από εξαίρεση, κανόνας. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, αυτοί που τη ζητάνε και συχνά την επιβάλλουν, δεν είναι πια οι εργαζόμενοι, αλλά οι εργοδότες!

Τις τελευταίες ημέρες έχουν πυκνώσει τα χαμπέρια για την Χ εταιρία που λέει στους εργαζομένους της «ελάτε πίσω, όταν σας βολέψει», ή την Ψ που κάνει από δυο τέσσερις τις ημέρες δουλειάς από το σπίτι, και έπεται συνέχεια. Ας όψονται οι καλές επιδόσεις της εξ ανάγκης τηλε-εργασίας, τις τελευταίες εβδομάδες, που αρχίζουν να αλλάζουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Κι αυτό, βεβαίως, δεν συμβαίνει μονάχα στα καθ’ ημάς: πρόσφατη έρευνα της Ο2 για την αγγλική αγορά, με τον εύγλωττο τίτλο «The Flexible Future of Work» έδειξε ότι σχεδόν ένας στους δυο (45% των εργαζομένων) πιστεύουν πως ο νέος τρόπος δουλειάς (δηλ. οίκαδε) τους ταιριάζει καλύτερα και θα ήθελαν να διατηρηθεί, ακόμα και μετά τον εξορκισμό του COVID-19. Ένας στους τρεις, επίσης, δεν έχει κανένα πρόβλημα να δουλεύει τις τρεις ημέρες της εβδομάδας από το σπίτι…

Βέβαια, κι οι εταιρίες, από την πλευρά τους, δεν πάνε πίσω – μιλώντας, πρόσφατα, σε ένα (virtual, φυσικά) πάνελ, ο CTO της Vodafone στο Η.Β, Σκοτ Πέτι, αφού τόνισε πόσο καλά τα πήγαν οι εργαζόμενοι της εταιρίας του, στη διάρκεια του lockdown, και πόσο αποτελεσματικές αποδείχθηκαν στην πράξη οι αλλαγές και ο επανακαθορισμός ρόλων και ευθυνών, δεν δίστασε στο τέλος να πει (μιλώντας, προφανώς, για τη δική του, αλλά μάλλον εκφράζοντας το κοινό συναίσθημα) πως «οι επιχειρήσεις μπορεί να επιθυμούν πλέον έναν περισσότερο ευέλικτο τρόπο εργασίας», ο οποίος, άλλωστε «ανοίγει μια καινούργια σελίδα για ευκαιρίες, τόσο για εμάς, όσο και τους καταναλωτές». Μας βλέπω όλους να μαθαίνουμε τον «χορό της δουλειάς»…

Εκείνο που δεν σχολίασε δημόσια το ανώτερο στέλεχος της βρετανικής τηλεπικοινωνιακής, αλλά είναι γνωστό πως απασχολεί πολύ σοβαρά τον ίδιο και τους συναδέλφους του, είναι ότι οι νέες συνθήκες εργασίας (δουλειά από το σπίτι και μαζική αξιοποίηση του cloud) έχουν αυξήσει κατακόρυφα τους κινδύνους σε θέματα κυβερνοασφάλειας. Με δεδομένο ότι «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», όπως λέει η παλιά, καλή λαϊκή παροιμία, οι κακόβουλοι δεν μπορεί παρά να κάνουν πάρτι, τέτοια εποχή! Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τις τελευταίες εβδομάδες πολλαπλασιάστηκαν και διευρύνθηκαν τα κρούσματα, ιδιαίτερα στο χώρο της ηλεκτρονικής τραπεζικής (τέτοια και μάλιστα ιδιαίτερα καλοστημένη επίθεση -βλέπε, phishing- δέχθηκε κι ο γράφων, πριν από δέκα ημέρες, χωρίς ευτυχώς, κακή κατάληξη…)

Τα δεδομένα στο cloud είναι πλέον ο πρώτος στόχος των κακόβουλων, με πρόσφατο «τρανταχτό» παράδειγμα την επίθεση και συνεπακόλουθη κλοπή των ευαίσθητων δεδομένων κάποιων εκατομμυρίων πελατών της Easy Jet. Προφανώς, όσο μεγαλύτερη είναι μια επιχείρηση, τόσο καλύτερος στόχος είναι για τους κακόβουλους, χωρίς αυτό να σημαίνει πως κι οι μικρομεσαίες δεν προσφέρονται για ένα quick run, ειδικά αν ειδικεύονται σ’ έναν πιο προβεβλημένο κλάδο… Κι έτσι γρήγορα που υποχρεωθήκαμε όλοι να περάσουμε από τη δουλειά στο γραφείο, στη δουλειά στο σπίτι, όλο και κάποια «κερκόπορτα» θα έχει μείνει αφύλακτη – πεδίο δόξης λαμπρό, για τους hackers.

Σύμφωνα με το τελευταίο Business Report της τηλεπικοινωνιακής Verizon, πιο εύκολος στόχος για κυβερνοεπιθέσεις (σε ποσοστό 80%) θεωρείται ο χώρος της εκπαίδευσης, κυρίως για την απόσπαση λύτρων (ransomware), ενώ ακολουθούν ο δημόσιος τομέας, με 61% και η βιομηχανία με 23%. Ο ανθρώπινος παράγοντας ως «πέτρα του σκανδάλου» φταίει στο 12% των περιπτώσεων στη βιομηχανία, αλλά στο 33% των περιπτώσεων στον δημόσιο τομέα… Προφανώς, στον χρηματοπιστωτικό τομέα κύριος στόχος των κακόβουλων είναι να κλέψουν στοιχεία των χρηστών, κάτι που κάνουν πια με πολύ οργανωμένο τρόπο. Από την πλευρά τους, οι τράπεζες (και στη χώρα μας, πια) αντιδρούν με το «σπάσιμο» της έγκρισης κάθε συναλλαγής σε δυο στάδια, με την αποστολή δεύτερου κωδικού μέσω κινητού. Το έχουμε πει πολλές φορές: προσέχουμε για να έχουμε – ειδικά σε άγριες εποχές, σαν την τωρινή!

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Σε μία κρίση είναι σημαντικό να μπορεί να βρει κανείς και ορισμένες θετικές επιπτώσεις και αλλαγές. Είναι σημαντικό, προκειμένου να μπορέσεις να ξεπεράσεις την κρίση πιο γρήγορα.

Στην κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού, μία από τις θετικές επιπτώσεις είναι η επιτάχυνση στη διαδικασία ψηφιοποίησης της χώρας. Είδαμε πολλές νέες υπηρεσίες από το κράτος, είδαμε την επιστροφή» του υπολογιστή ως μίας βασικής συσκευής για την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών και είδαμε το ηλεκτρονικό εμπόριο να παρουσιάζει εντυπωσιακή αύξηση.

Υπήρξαν, βέβαια, και προβλήματα, κυρίως στον τομέα των χρόνων παράδοσης, αλλά με την πάροδο των ημερών η κατάσταση δείχνει πλέον να έχει ομαλοποιηθεί. Και το σημαντικότερο, είναι πως οι Έλληνες καταναλωτές δηλώνουν έτοιμοι να ασχοληθούν περισσότερο με τις online αγορές.

Θα είδατε, μάλλον, ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του GRECA, η αύξηση των online πωλήσεων ανά εβδομάδα φθάνει ακόμη και στο 171% σε ετήσια βάση. Επίσης, είναι ενδιαφέροντα ορισμένα στοιχεία από μία πρόσφατη έρευνα της Focus Bari. Σύμφωνα με αυτήν σχεδόν ένας στους δύο Έλληνες (46%) εργάστηκε από το σπίτι, ενώ σχεδόν όλοι οι Έλληνες απέκτησαν τουλάχιστον μια νέα συνήθεια την περίοδο του lockdown, με τους περισσότερους (59%) να απαντούν ότι η νέα αυτή συνήθεια ήταν οι online αγορές.

Το πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι πως η στροφή του Έλληνα στις ηλεκτρονικές αγορές δε φαίνεται να αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο, αλλά μάλλον ήρθε για να μείνει, αφού το 37% των πολιτών απαντά ότι θα κάνει περισσότερες online αγορές και στο μέλλον.

Την ίδια εκτίμηση, έχουν και πολλοί άνθρωποι του λιανεμπορίου από διάφορους κλάδους. Άπαντες ανέμεναν μία άνοδο των online πωλήσεων, αλλά τα νούμερα που σημειώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες ήταν σε επίπεδα που οι περισσότεροι περίμεναν ότι θα έβλεπαν σε 1-2 χρόνια. Ενδεχομένως θα πέσουν, αλλά πολύ δύσκολα θα επιστρέψουν σε επίπεδο προ COVID-19. Αφενός, επειδή μπορεί να ανοίγουν τα καταστήματα αλλά με τόσους περιορισμούς, αρκετοί θα προτιμούν τα online κανάλια αγορών, αφετέρου, γιατί είδαν ότι η εμπειρία είναι τέτοια που δεν χρειάζεται να ανησυχούν για οτιδήποτε. Οπότε είναι εξαιρετικά πιθανό να κάνουν περισσότερες online αγορές.

Είναι μία μεγάλη ευκαιρία για τον κλάδο, η συγκεκριμένη. Η πανδημία ήταν πρόκληση, αλλά τώρα είναι ευκαιρία να καθιερωθεί το e-commerce στην καθημερινότητα των Ελλήνων πολιτών. Και είναι μία ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Όσο περνούν οι μέρες και αρχίζουμε να επιστρέφουμε στις δουλειές μας και στη νέα καθημερινότητα όπως διαμορφώνεται στη μετά-κορωνοϊό εποχή, τόσο γίνεται πιο σίγουρο ότι πολλά έχουν αλλάξει κι ίσως περισσότερα θα αλλάξουν στο μέλλον – τα «συστατικά» της ζωής μας είναι πλέον, σε μεγάλο βαθμό, διαφορετικά. Κι είτε μας αρέσει-είτε όχι, μ’ αυτά θα πρέπει να πορευτούμε για μήνες, για χρόνια, ίσως και για πάντα, με σύντροφο και σύμμαχό μας στα καινούρια συνήθως μοναχικά «ταξίδια», βεβαίως, την τεχνολογία…

Για την ώρα, έχει επιστρέψει στις θέσεις του περίπου το 1/3 των εργαζομένων – σιγά-σιγά, θα αυξηθούν, αλλά ίσως και όχι, καθώς στους χώρους εργασίας όπου είναι πλέον υποχρεωτική η τήρηση συγκεκριμένων υγειονομικών κανόνων και αποστάσεων, λόγω της πανδημίας, συχνά τα εμβαδά «δεν βγαίνουν» για όλους…

Έτσι, οι εργαζόμενοι ενθαρρύνονται (ειδικά αν υπάρχουν και φροντιζόμενοι συγγενείς ή μικρά παιδιά) να συνεχίσουν τη δουλειά από το σπίτι – πολύ περισσότερο, αν τα αποτελέσματα του WFH (Work from Home), τις τελευταίες εβδομάδες, δεν ήταν και τόσο άσχημα… Όπως και να είναι, πάντως, άλλο να ζορίζεσαι (αναλόγως αντικειμένου – κάποια επαγγέλματα τα ευνοεί αυτό το μοντέλο, κάποια όχι) για λίγες μονάχα εβδομάδες κι άλλο να ζεις μια λίγο-πολύ μόνιμη κατάσταση, με ό,τι επίπτωση μπορεί να έχει αυτό στην ποιότητα της δουλειάς σου.

Γι’ αυτό και έχουν ενδιαφέρον οι πρώτες «ολόφρεσκες» μελέτες και εκτιμήσεις που συνδέουν τα πραγματικά συναισθήματα των εργαζομένων από το σπίτι με την παραγωγικότητά τους. Όπως, πχ. αυτές της Knoa, επιτυχημένης εταιρίας λογισμικού στη Ν. Υόρκη με αρκετά μεγάλα ονόματα ανάμεσα στους πελάτες της (GE, Unilever, μεγάλες φαρμακευτικές κλπ.) που ειδικεύεται στην ανάλυση συναισθημάτων. Η διαφορά στη μετά-κορωνοϊό εποχή είναι πως «στόχος» τους έχουν γίνει πλέον οι ίδιοι οι εργαζόμενοι κι όχι οι πελάτες.

Μ’ άλλα λόγια, με δεδομένο ότι η φάση του WFH θα διαρκέσει πολύ κι ίσως η μεγαλύτερη μελλοντική βελτίωση (αν και όταν με το καλό βρεθούν θεραπείες και εμβόλια) να είναι κάποιο υβριδικό μοντέλο εργασίας, έχει μεγάλη σημασία να αποτυπωθεί η συμπεριφορά των εργαζομένων όσον αφορά στη χρήση συστημάτων και εφαρμογών από το σπίτι – συχνά αρκετά διαφορετική απ’ ό,τι η αντίστοιχη στον «παραδοσιακό» χώρο εργασίας...

Τα συμπεράσματα της έρευνας μπορούν να αξιοποιηθούν, επομένως, για να βελτιστοποιηθεί στον υψηλότερο δυνατό βαθμό η απόδοση, να διορθωθούν κάποια προβλήματα ροής, κάποια εφαρμογή να γίνει ακόμα φιλικότερη προς τον χρήστη κ.λπ… Σε πολλές περιπτώσεις (έχουν γίνει και στην Ελλάδα ανάλογες παρατηρήσεις, αν και όχι σε επίπεδο κανονικής έρευνας) η παραγωγικότητα επανήλθε στα προ-ιού επίπεδα, μετά την πρώτη-δεύτερη εβδομάδα της αναγκαίας προσαρμογής στο μοντέλο της δουλειάς από το σπίτι. Άλλες φορές, η διαφορά ήταν τόσο μεγάλη (στην αμερικανική πραγματικότητα) που «φώναζε» για επεμβάσεις και βελτιώσεις τόσο στο λογισμικό, όσο και στον τρόπο δουλειάς.

Η Knoa παίζει, επίσης, και το ρόλο του συμβούλου όσον αφορά στο τελευταίο στάδιο, εντοπίζοντας τους «κόμπους» στα συστήματα και προτείνοντας βελτιωτικές λύσεις στους πελάτες της. Μάλιστα, συχνά οι αλλαγές γίνονται βήμα-βήμα (trial-and-error, που λέγανε στο χωριό μου), ώστε να παρακολουθούνται καλύτερα και να σταθμίζονται οι αντιδράσεις. Γιατί είπαμε: ο νέος τρόπος εργασίας ήρθε για να μείνει, άρα πρέπει να προσαρμοστούμε για να επιβιώσουμε!

Όχι πως αυτό είναι κάτι εύκολο, βέβαια. Το απέδειξε και μια ενδιαφέρουσα έρευνα της ελληνοαμερικανικής Sentio Solutions, η οποία έχει δημιουργήσει τον ενσωματωμένο σε wristband αισθητήρα Feel Emotion Sensor που, μέσω βιοσημάτων και σε συνδυασμό με ειδική εφαρμογή στο κινητό του χρήστη, μετρά με ακρίβεια τις αλλαγές στη συναισθηματική κατάστασή του. Η έρευνα αξιολόγησε εκατομμύρια δεδομένα που συγκεντρώθηκαν σε Ευρώπη και Αμερική από τις 20 Φεβρουαρίου ως τις 13 Απριλίου, τα οποία αποδεικνύουν ότι τα αρνητικά συναισθήματα σχεδόν διπλασιάστηκαν μετά την έναρξη της καραντίνας. Οι αναλυτές θεωρούν πως οι επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία θα μας ταλαιπωρούν για πολλά χρόνια ακόμα, επομένως, η ανάγκη για αυξημένη και προσβάσιμη ψυχολογική υποστήριξη είναι πιο επιτακτική από ποτέ.

Ένας τρόπος αντιμετώπισης, κατά τη Sentio Solutions, είναι να υιοθετήσουμε τις παρακάτω τεχνικές που έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές:  Εξασκούμαι στην Αποδοχή - Εντοπίζω ποια πράγματα (ή καταστάσεις) μπορώ να ελέγξω και ποια όχι -Υπολογίζω τα θετικά που μου συμβαίνουν - Ανακαλύπτω την καθημερινή μου ρουτίνα και τα ενδιαφέροντά μου.

Η προσαρμογή στις νέες συνθήκες είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη από ποτέ – το είπαμε!

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Τις τελευταίες εβδομάδες δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο δέχτηκε τρομερή πίεση. Ειδικά οι υποδομές του, οι οποίες δεν ήταν σχεδιασμένες να αντέξουν την αύξηση που υπήρξε στη ζήτηση. Μόνο το γεγονός ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ACS, υπήρξε μία αύξηση της τάξεως των περίπου 150.000 αποστολών σε ημερήσια βάση, όταν πριν τον COVID-19 ο αριθμός ήταν περίπου 315.000 αποστολές ημερησίως, είναι αρκετό για να δείξει ότι ήταν μάλλον απίθανο να αντιμετωπιστεί αυτή η αύξηση.

Άλλωστε και στο εξωτερικό είδαμε πολλές και δύσκολες περιπτώσεις, είδαμε ακόμη και μεγάλες αλυσίδες, ειδικά στο χώρο των σούπερ μάρκετ, να δηλώνουν αδυναμία εξυπηρέτησης των πελατών τους! Στην Ελλάδα, αυτό που είδαμε, είναι μεγάλες καθυστερήσεις και αρκετά προβλήματα στη διεκπεραίωση παραγγελιών, πολύ απλά, επειδή δεν υπήρχε σωστός έλεγχος των αποθεμάτων. Ειδικά το τελευταίο σκέλος, είναι ένα θέμα που πρέπει να απασχολήσει εντόνως όσους ασχολούνται με το ηλεκτρονικό εμπόριο. Είναι απαραίτητο να υπάρχει διασύνδεση της αποθήκης με το ηλεκτρονικό κατάστημα. Με αυτό τον τρόπο, δεν θα φαίνεται στο site ότι ένα προϊόν είναι διαθέσιμο και αφού γίνει η παραγγελία και η πληρωμή να γίνεται αντιληπτό ότι δεν υπάρχει. Είναι προτιμότερο να ενημερώσεις εξ αρχής -και πριν την παραγγελία- τον καταναλωτή ότι δεν υπάρχει στην αποθήκη, παρά να δηλώνεις ότι το έχεις και να μην το έχεις.

Η ειλικρίνεια είναι ένα μεγάλο «όπλο» για την καλύτερη εξυπηρέτηση του καταναλωτή. Ο σωστός καταναλωτής κατανοεί ότι θα υπάρξουν καθυστερήσεις στις παραδόσεις. Μην του λες, όμως, ότι θα παραδώσεις την επόμενη ημέρα όταν δεν ξέρεις πότε ακριβώς θα το κάνεις. Η δημιουργία προσδοκιών που δεν είναι εφικτές είναι μία λανθασμένη στρατηγική.

Επίσης, «όπλο» μπορεί να αποδειχθεί και κάτι πιο απλό: η ευγένεια του κέντρου εξυπηρέτησης! Θα αναφερθώ σε μία προσωπική εμπειρία την περασμένη εβδομάδα για να καταλάβετε τι εννοώ.

Κάνω μεσημέρι μία παραγγελία σε μεγάλη αλυσίδα ηλεκτρονικών ειδών. Βάζω, μάλιστα, διαφορετική διεύθυνση παράδοσης και τιμολόγησης γιατί ήθελα την έκδοση τιμολογίου. Κανένα πρόβλημα, όλα καλά. Μετά από περίπου 2 ώρες έχω μία κλήση στο κινητό μου (σ.σ. αυτό έχω δώσει ως τηλέφωνο επικοινωνίας) από το τηλεφωνικό κέντρο της αλυσίδας. Ένας εξαιρετικά ευγενής νεαρός μού ζητά να διευκρινίσουμε ποια είναι η διεύθυνση παράδοσης. Καταλαβαίνω ότι το σύστημα τους έχει όλα τα σωστά στοιχεία και μου κάνει εντύπωση που με έχουν καλέσει. «Προκειμένου να μην υπάρξει κάποιο πρόβλημα και η παραγγελία να έρθει στη σωστή διεύθυνση» με ενημερώνει ο νεαρός υπάλληλος, ο οποίος αν και είναι απόγευμα και πρέπει να εργάζεται για αρκετές ώρες, είναι εξαιρετικά ευγενής. Τον ρωτάω αν μπορεί να ενημερώσει για την ημερομηνία παράδοσης και μου απαντά, αφού τον ακούω να πληκτρολογεί, ότι δεν μπορεί να το γνωρίζει λόγω του μεγάλου φόρτου που υπάρχει. «Πιθανότατα, την επόμενη εβδομάδα» μου απαντά, ζητώντας και συγγνώμη επειδή δεν μπορεί να μου πει. Όλα αυτά με απόλυτη ευγένεια.

Δεν ξέρω τι πιστεύετε, αλλά εγώ από τη συγκεκριμένη αλυσίδα θα ξανακάνω παραγγελία. Ακόμη και αν είναι 3%-5% πιο ακριβή από κάποιο άλλο e-shop ή αλυσίδα. Όπως θα αγοράσω ξανά και από το κατάστημα επίπλων γραφείου που έκανα μία άλλη παραγγελία πριν από 4 εβδομάδες και ενώ στο σύστημα φαινόταν παράδοση σε 10 ημέρες, η καρέκλα ήρθε σε 4 επειδή χρησιμοποίησαν μία μικρή μεταφορική εταιρεία. Και επιπλέον, επειδή η κυρία που με κάλεσε, επίσης για διευκρινίσεις, ήταν εξαιρετικά ευγενική στο τηλέφωνο.

Μερικές φορές, αυτές οι μικρές λεπτομέρειες στην εξυπηρέτηση είναι που μετράνε. Τόσο στον φυσικό όσο και στον online κόσμο. Και αυτό πρέπει να έχετε υπόψη σας όλοι όσοι ασχολείστε με το συγκεκριμένο τομέα.

 [social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Αμ, καλά τα έλεγε ο Τζέρεμι Ρίφκιν τότε, λίγο πριν το γύρισμα του αιώνα (το 1996, για την ακρίβεια) στο κλασικό πια βιβλίο του «Το τέλος της εργασίας και το μέλλον της», όπου προέβλεπε «σταθερή και αναπόφευκτη μείωση των θέσεων εργασίας», τα επόμενα χρόνια, καθώς ψυχανεμιζόταν τις (αρνητικές μόνο, τις θετικές δεν τις έβλεπε τόσο καθαρά τότε) επιπτώσεις από την είσοδο της ψηφιακής τεχνολογίας και των ρομποτικών συστημάτων στην καθημερινότητα όλων μας και ιδίως στην παραγωγική διαδικασία.

Σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα μετά, πολύ θα ήθελα να ξέρω πώς σχολιάζει ο Ρίφκιν (ο οποίος ζει, βεβαίως, στα 75 του πια) τη σημερινή πραγματικότητα και τις τεράστιες ανατροπές που βιώνουμε, καθώς μπαίνουμε κλυδωνιζόμενοι λόγω του κορωνοϊού στην 4^η Βιομηχανική Επανάσταση (ο ίδιος είχε γράψει βιβλίο για την 3^η, το 2012) και τι θα είχε να πει για τις απρόσμενες αλλαγές στον τρόπο που ζούμε και, κυρίως, στον τρόπο που εργαζόμαστε… Αν ο καλός συγγραφέας προέβλεπε και περιέγραφε τότε μια επανάσταση στα εργασιακά θέματα, η σκληρή πραγματικότητα ήρθε απρόσκλητη να υπερθεματίσει στα λεγόμενά του!

Προφανώς, κανείς δεν αμφιβάλλει πια πως οι αλλαγές την επόμενη ημέρα, καθ’ οδόν προς τη «νέα κανονικότητα», θα είναι τεράστιες. Με το 2020 ήδη «ξεγραμμένο» από πλευρά ανάπτυξης και με τη ρετσινιά του «χαμένου έτους» στην πλάτη του, λόγω των συνεπειών της πανδημίας, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα διαχυθούν και στα επόμενα χρόνια, οικονομολόγοι, εργατολόγοι και αναλυτές ξοδεύουν πολλή φαιά ουσία στην προσπάθειά τους να βρουν τρόπους αντιμετώπισης του τσουνάμι της ανεργίας, το οποίο πλήττει σχεδόν όλο τον κόσμο, με αλλεπάλληλα παλιρροϊκά κύματα. Εκατομμύρια οι άνεργοι, αλλά μήπως οι ενεργοί έχουν κάποια σιγουριά ότι θα μείνουν ανεπηρέαστοι; Βλέπετε, ο «εχθρός» δεν είναι μόνο η Τεχνητή Νοημοσύνη που κινεί τις έξυπνες μηχανές και τα ρομποτικά συστήματα, είναι και ο κορωνοϊός που επιβάλει το social distancing και την τηλε-εργασία…

Ακόμα και στη χώρα μας (που όλοι επαινούν, επειδή έχει αντιμετωπίσει με τον σωστό τρόπο την πανδημία, όπως δείχνουν και οι θετικές στατιστικές) μόλις το 30% των εργαζομένων λέγεται ότι θα επιστρέψει στα γραφεία του από την ερχόμενη εβδομάδα και κανείς δεν παίρνει όρκο για το τι θα γίνει στη συνέχεια, καθώς τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στους χώρους δουλειάς για την προστασία της υγείας, απαγορεύουν διά ροπάλου τον συνωστισμό – οι πάντες, άλλωστε, θέτουν ως προτεραιότητα στις δηλώσεις τους, την υγεία των εργαζομένων… Το πιθανότερο σενάριο για την επόμενη μέρα είναι ένα μίγμα επιτόπιας και απομακρυσμένης εργασίας, ανάλογα με το αντικείμενο του καθενός. Απώλειες είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν, όπως επίσης κι ότι θα χρειαστεί γενναίο reskilling και upskilling όσων μείνουν, για να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες της αγοράς, που επιβάλλουν την επιλογή νέων στόχων και τη χάραξη νέας στρατηγικής (ανάλογα με το αντικείμενο κάθε επιχείρησης και το πόσο αυτή επλήγη από τις συνέπειες του COVID-19).

Είναι, επίσης, βέβαιο, ότι τα ταξίδια και οι δαπάνες των στελεχών θα ανασταλούν μέχρι νεωτέρας και οι όποιες επενδύσεις των επιχειρήσεων (αν έχουν απομείνει κάποιοι πόροι, μετά το «σοκ και δέος») θα κατευθυνθούν σχεδόν αποκλειστικά σε ψηφιακά εγχειρήματα, με πρώτο και κύριο τον ψηφιακό μετασχηματισμό και ακριβώς πίσω του να ακολουθούν τα θέματα κυβερνοασφάλειας, εμπειρίας του πελάτη και ταχείας αποκατάστασης κλίματος εμπιστοσύνης. Κι αν ως τον Μάρτιο λέγαμε πως ο μετασχηματισμός ήταν η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ανάπτυξη κάθε επιχείρησης στη νέα εποχή, τώρα πια λέμε πως είναι μονόδρομος…

Με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό, βέβαια, από πλευράς απαιτούμενων δεξιοτήτων και γνώσεων ώστε να αντιμετωπιστούν οι διαρκείς και ταχύτατες εξελίξεις, λήψης μέτρων just-in-time, ανάπτυξης και εξέλιξης νέων προσεγγίσεων και συστημάτων, που θα συμβάλουν στην αλλαγή νοοτροπίας, στην καλύτερη απόδοση και την ανάπτυξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον ανοικτό παγκόσμιο στίβο, με την ελπίδα πως κάπως έτσι θα έρθουν περισσότερα έσοδα και κέρδη…

Λέτε να μιλάμε κάποια στιγμή, έπειτα από πολύ καιρό, για την εποχή πριν και μετά την πανδημία; Ο χρόνος θα δείξει!

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Η αξιοποίηση των ανοικτών δεδομένων (open data) είναι ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει αρκετά τα τελευταία χρόνια όσους ασχολούνται με το χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών. Κυρίως στο εξωτερικό, αν και στην Ελλάδα έχουν υπάρξει αρκετές και καλές προσπάθειες. Αλλά η προσωπική άποψη μου είναι πως δεν ήταν αρκετές. Ούτε πολύ γνωστές.

Τώρα, ίσως να ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε πιο σοβαρά και αυτό, γιατί το ελληνικό κράτος αποφάσισε να δώσει τα δεδομένα που έχουν διαθέσιμα οι διάφοροι φορείς του Δημοσίου. Και είναι δεδομένα που αν αξιοποιηθούν σωστά μπορεί να δούμε πολλές και ωραίες εφαρμογές.

Αφορμή για το σημείωμα αυτό, είναι η προ ολίγων ημερών ανακοίνωση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την απόφαση με την οποία ορίζονται οι επιχειρησιακές και τεχνικές λεπτομέρειες για τη διάθεση ανοικτών δεδομένων από κρίσιμα μητρώα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Δεδομένα που είναι και θα είναι διαθέσιμα μέσα από το data.gov.gr, το οποίο είχε δημιουργηθεί εδώ και αρκετά χρόνια αλλά δεν είχε προωθηθεί όσο θα έπρεπε. Και τώρα ευελπιστώ ότι αυτό θα γίνει.

Ως "ανοικτά", ορίζονται τα δεδομένα που είναι προσβάσιμα ανωνυμοποιημένα (δηλαδή χωρίς τη δυνατότητα να συσχετιστούν με φυσικό ή νομικό πρόσωπο) μέσω διαδικτύου από όλους και για τα οποία δεν υφίστανται τεχνολογικοί, νομικοί. ή άλλοι περιορισμοί στην πρόσβαση και χρήση τους. Σύμφωνα με τον νόμο 4305/2014, τα έγγραφα, οι πληροφορίες και τα δεδομένα του δημοσίου τομέα, διατίθενται από τη στιγμή της ανάρτησης, δημοσίευσης ή αρχικής διάθεσής τους, ελεύθερα. Εξαιρέσεις, φυσικά, καθιερώνονται στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος. Ενδεικτικά πρόκειται για θέματα που σχετίζονται με: εθνική ασφάλεια, άμυνα, δημόσια τάξη, εξωτερική πολιτική, φορολογικό, εμπορικό και επαγγελματικό απόρρητο, ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων και προστασία προσωπικών δεδομένων.

Όπως είναι προφανές, τα εν λόγω δεδομένα ήταν διαθέσιμα. Απλά, δεν υπήρχε το κατάλληλο πλαίσιο. Αν φτιαχτεί γρήγορα, τότε μπορούμε να δούμε πολλές και ενδιαφέρουσες νέες υπηρεσίες και εφαρμογές. Ποιες θα είναι αυτές; Αυτό, πρακτικά είναι θέμα των δημιουργών εφαρμογών να υλοποιήσουν καινοτόμες ιδέες. Η διαφορά, είναι πως πλέον μπορούν να έχουν έναν πολύ μεγάλο όγκο αξιόπιστων δεδομένων να χρησιμοποιήσουν, προκειμένου οι εφαρμογές τους να είναι εξαρχής σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να είναι χρήσιμες στο ευρύ κοινό.

Αν τα open data αξιοποιηθούν σωστά, τότε μπορούν να αποδειχθούν εξαιρετικά σημαντικά τόσο για τον περαιτέρω ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, όσο και για νέες καινοτόμες εφαρμογές και υπηρεσίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Αν δεν αξιοποιηθούν, τότε θα μιλάμε απλά για μία ακόμη χαμένη ευκαιρία για τη χώρα μας.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Μου φαίνεται πως το μεγάλο (μέσα στην παιδικότητά του, αλλά κι εμείς «μεγάλα παιδιά», δεν είμαστε;) σύνθημα των ημερών δεν το είπαμε από αυτήν εδώ τη στήλη… Όλοι μαζί, λοιπόν, με μια φωνή: «Φτου, ξελευτερία!» Τέλος ο εγκλεισμός κι ο οικοδεσπότης σας εύχεται να μη χρειαστεί να ξανα-επιβληθεί τέτοιο μέτρο, λόγω επιδείνωσης των αποτελεσμάτων και των στατιστικών. Ωραίαααα…

Και τώρα, τι κάνουμε, πέρα από το να βγούμε (συγκρατημένα, πάντα) έξω; Μάλλον είναι καιρός πια -τώρα που ξεπεράσαμε την περίοδο «σοκ και δέος»- να σκεφτούμε, αν δεν το έχουμε ήδη κάνει, την επόμενη μέρα. Δηλαδή, ποιες αλλαγές πορείας και ποιες μικρές ή μεγάλες, ανάλογα με την περίπτωση, διορθώσεις πρέπει να κάνουμε σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, για να χαράξουμε μια καινούρια και βεβαίως προσαρμοσμένη στους νέους κανόνες του παιχνιδιού, πορεία.

Κι αν αφήσουμε στην άκρη (για να μην «πατήσουμε» και τα όρια περί προσωπικού απορρήτου που βάζει το GDPR) το τι θέλει να κάνει ο καθένας στην προσωπική του ζωή, σ’  ό,τι αφορά στην αγορά, πρόσφατη έρευνα του ΕΒΕΑ και της ΕΥ δείχνει πως μια στις δυο επιχειρήσεις επανεξετάζει την ψηφιακή στρατηγική της (ή στήνει άρον - άρον μια, αν δεν είχε – υπάρχει κι αυτό το ενδεχόμενο). Η ίδια έρευνα δείχνει πως οι ελληνικές επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως κλάδου και τομέα, θα πρέπει να επισπεύσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους, να αναπροσαρμόσουν το business plan τους, αλλά και να ανακατανείμουν τα (όποια) διαθέσιμα κεφάλαιά τους.

Κι όπως αναμενόταν, σε ποσοστό 69% ανησυχούν σφόδρα για την πιθανότητα παγκόσμιας ύφεσης, ενώ το 62% φοβάται για τα προβλήματα που σχετίζονται με θέματα ρευστότητας και κεφαλαιακών πόρων. Πολύ χαμηλότερα, στο σεβαστό πάντως 34% του «δείκτη ανησυχίας», βρίσκονται η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων και ο δημοσιονομικός αντίκτυπος της κρίσης.

Τα ευρήματα αυτά -που εκφράζουν, βεβαίως, την ελληνική πραγματικότητα- έρχονται να συμπληρώσουν τη μεγαλύτερη εικόνα που δίνει στο πιο πρόσφατο τεύχος του ο βρετανικός Economist. Κάνοντας ευρύτατη αναφορά στην «οικονομία του 90%», στην οποία αφιερώνει και το εξώφυλλό του, επισημαίνει ότι η «επόμενη ημέρα» δεν θα είναι ίδια -τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί μια θεραπεία ή ένα εμβόλιο για τον κορωνοϊό, κάτι που οι ειδικοί λένε πως δεν θα έλθει τόσο γρήγορα… Ως τότε, οι οικονομικές δυσκολίες θα πλήττουν τους λαούς πολλών χωρών, οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να ταλαιπωρούνται με θέματα ρευστότητας, όσο για τους ανέργους, που αυξήθηκαν υπέρμετρα λόγω της πανδημίας, ο έγκυρος Economist κάνει λόγο ακόμα και για «χαμένη δεκαετία»…

Πάντως, με αποδεδειγμένο ήδη από την αρχαιότητα πως… «ουδέν κακόν αμιγές καλού», η πανδημία έφερε μαζί με τα κακά (θανάτους, ταλαιπωρίες, φόβο και ύφεση, για να απαριθμήσουμε μερικά) και κάμποσα καλά. Κάποια μεγάλα συνέδρια του χώρου των ΤΠΕ (που γίνονται δικτυακά, βεβαίως, στο πνεύμα της εποχής), τονίζουν ήδη τις ευκαιρίες που εμφανίζονται σ’ αυτόν, καθώς όλοι κατανοούν πως η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να γίνει το «ασφαλές καταφύγιο» το οποίο θα δώσει λύσεις και θα εξασφαλίσει (έστω και με κάποιες αναγκαίες προσαρμογές, ως απάντηση στις διαρκείς ανατροπές των όσων ξέραμε) τη συνέχεια της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε πλήθος τομείς. Αυτή ήταν, για παράδειγμα, η κεντρική ιδέα από το τετραήμερο virtual συνέδριο που οργάνωσε στα μέσα Απριλίου η IDC για την (πάντα κυρίαρχη) αγορά της Κίνας, με τη συμμετοχή 1.500 συνέδρων από 630 επιχειρήσεις και οργανισμούς.

Εκεί, διατυπώθηκε και η πρόβλεψη πως ως το 2024, το 51% του παγκόσμιου προϋπολογισμού για θέματα ΙΤ και το 70% του αντίστοιχου στην Κίνα (!) θα πάνε σε καινοτόμες λύσεις και ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, καθώς είναι πλέον φανερό, ιδιαίτερα μετά την πανδημία, ότι πρόκειται για μονόδρομο. Κι όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά σ’ αυτό το διαφορετικό (τώρα στην αρχή, γιατί κάτι μας λέει πως, στο εξής, όλα έτσι θα γίνονται) συνέδριο, «οι επιχειρήσεις μπορούν να κερδίσουν περισσότερα, υιοθετώντας ψηφιακά (βλέπε, digital-first) μοντέλα, τα οποία θα τους επιτρέψουν υπερ-υψηλές ταχύτητες, υπερ-υψηλή ανάπτυξη και υπερ-ευρεία συνδεσιμότητα» με τους πελάτες τους. Λέτε; Μάλλον «σιγουράκι» το βλέπω… 

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Μήπως τελικά έχουμε «υποτιμήσει» τις προοπτικές της ελληνικής διαδικτυακής αγοράς; Αυτό το ερώτημα μου προέκυψε όταν διάβασα την ανακοίνωση της Skroutz για την είσοδο στο μετοχικό κεφάλαιο της ελληνικής εταιρείας της CVC Partners, ενός εκ των μεγαλύτερων funds παγκοσμίως.

Η αποτίμηση δεν έγινε γνωστή, αλλά οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η CVC πήρε ένα ποσοστό της τάξεως του 45% στο Skroutz με το Southbridge να παραμένει μέτοχος με ένα μικρό ποσοστό. Αυτό που εκτιμάται είναι πως η αποτίμηση πήγε σε αρκετά υψηλά επίπεδα και ο λόγος δεν είναι άλλος από τις προοπτικές που έχει το ηλεκτρονικό εμπόριο και η αγορά του digital γενικώς στην Ελλάδα.

Πρακτικά, οι online αγορές αντιπροσωπεύουν, σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, περίπου το 7% της συνολικής αγοράς λιανικών πωλήσεων στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη το ποσοστό είναι διπλάσιο. Και όσο και αν και στη χώρα μας αρεσκόμαστε -λόγω και των καιρικών συνθηκών- να κάνουμε αγορές σε φυσικά καταστήματα, είναι προφανές ότι το ποσοστό θα αυξηθεί. Ενδεχομένως, η πανδημία του κορωνοϊού και το #menoumespiti να επιταχύνει την ανάπτυξη των online πωλήσεων, καθώς πολλοί καταναλωτές συνειδητοποιούν ότι οι αγορές μέσω Διαδικτύου δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβούνται.

Εκεί φαίνεται να ποντάρει και το CVC που έχει δει ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο παρουσιάζει συνεχή αύξηση τα τελευταία χρόνια. Ακόμη και την περίοδο της έντονης οικονομικής ύφεσης, η αξία των online αγορών είχε θετικό πρόσημο κάθε χρονιά. Και το Skroutz έχει εξελιχθεί σε βασικό «παίκτη» της ελληνικής αγοράς του ηλεκτρονικού εμπορίου. Για την ακρίβεια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι ο σημαντικότερος «παίκτης», ο οποίος προσπαθεί να επεκταθεί και να διευρύνει την παρουσία του με το marketplace που έχει δημιουργήσει, την πλατφόρμα για Β2Β αγορές που αναπτύσσει, αλλά και την είσοδο στο χώρο του food delivery.

Οι ευκαιρίες που δημιουργούνται στην Ελλάδα είναι τέτοιες που παρά το ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας θα οδηγήσουν σε ύφεση την οικονομία, το ηλεκτρονικό εμπόριο θα συνεχίσει την ανοδική πορεία του. Ίσως να είναι, μάλιστα, από τους ελάχιστους κλάδους που θα κινηθούν ανοδικά τους επόμενους 18 μήνες, οι οποίοι θα είναι και οι πιο δύσκολοι.

Δύο ερωτήματα προκύπτουν από την κίνηση του CVC. Το πρώτο, είναι αν το Skroutz θα επιδιώξει να κινηθεί εκτός των ελληνικών συνόρων. Το έχει δοκιμάσει στο παρελθόν σε Τουρκία και Βρετανία χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, είναι η αλήθεια. Είναι τώρα πιο ώριμες οι συνθήκες; Υπάρχουν ευκαιρίες; Πολύ πιθανό η απάντηση να είναι θετική, αλλά μένει να δούμε αν και η διοίκηση του Skroutz θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να κινηθεί στο εξωτερικό, ή αν θα πρέπει να συνεχίσει να δίνει έμφαση μόνο στην Ελλάδα.

Το δεύτερο ερώτημα σχετίζεται με το αν θα δούμε αντίστοιχες κινήσεις και από άλλους διεθνείς «παίκτες». Είτε εταιρείες που κινούνται στο χώρο του ηλεκτρονικού εμπορίου, είτε funds που θα επενδύσουν σε ελληνικά εγχειρήματα που σχετίζονται με τη digital αγορά. Πολύς λόγος έχει γίνει για το αν θα δούμε την Amazon στην Ελλάδα, αλλά προς το παρόν ο αμερικανικός κολοσσός δείχνει να επενδύει περισσότερο στην Amazon Web Services, η οποία σταδιακά αποκτά παρουσία στη χώρα μας, παρά σε οτιδήποτε άλλο. Ενδεχομένως, άλλωστε, για τα δεδομένα του Amazon, η ελληνική αγορά να είναι ακόμη αρκετά μικρή παρά την ταχεία ανάπτυξη της. Αλλά και αυτό είναι ερώτημα που θα πρέπει να περιμένουμε μερικούς μήνες για να δούμε πως θα απαντηθεί.

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]

Ο υποχρεωτικός εγκλεισμός (και πού να πας, άλλωστε, με σχεδόν τα πάντα όλα κλειστά;) των τελευταίων εβδομάδων μας έχει φέρει όλους κοντύτερα – όχι τον ένα στον άλλον, αφού ακόμα και στα μέλη της ίδιας οικογένειας, οι «στενές επαφές τρίτου τύπου» καλό είναι να αποφεύγονται, όπως μας συμβουλεύουν οι επαΐοντες- κυρίως στις ψηφιακές συσκευές μας. Τα πληκτρολόγια έχουν πάρει φωτιά, οι μητρικές έχουν στενάξει και τα δίκτυα συχνότατα και παρά τις προσπάθειες των παρόχων να ενισχύσουν τις υποδομές τους και να μπαλώσουν τις όποιες αδυναμίες, σέρνονται – λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι καλούνται πλέον να εξυπηρετήσουν πολλαπλάσιο φόρτο, απ’ ό,τι πριν από λίγες μονάχα εβδομάδες…

Γιατί -όλοι το ξέρουμε από ίδια πείρα- ζούμε καθημερινά όχι στου Όθωνα (όπως έλεγε το παλιό, κλασικό τραγούδι), αλλά «στης οθόνης τα χρόνια»! Τα πάντα περιστρέφονται γύρω από μια ή περισσότερες οθόνες, οι οποίες διαφεντεύουν τη ζωή μας, καθώς ειδικά αυτή την περίοδο είναι ο κρίκος που μας ενώνει με τη δουλειά, την εκπαίδευση, την ενημέρωση, την υγεία, την ψυχαγωγία… με δυο λόγια, μ’ ό,τι γίνεται εκεί, έξω! Αφού η πόρτα μας είναι -εξ ανάγκης, λόγω του ιού και του φόβου που φυλάει τα έρμα- κλεισμένη, τουλάχιστον να μένει ανοικτό ένα «παράθυρο στον κόσμο», για να μην αποξενωθούμε εντελώς από την πραγματικότητα – κάτι που, ως ένα βαθμό, έχει μάλλον συμβεί – φέτος, σχεδόν κυριολεκτικά, «χάσαμε τα’ αυγά και τα Πασχάλια»…

Λογικά, λοιπόν, οι πάροχοι που λέγαμε παραπάνω μαζί με τις υπηρεσίες Πληροφορικής θα έπρεπε να ήταν από τους κερδισμένους της πανδημίας (γιατί, ναι – όσο κι αν ακούγεται βέβηλο, αφού υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες νεκροί, σε κάθε μεγάλοι ανατροπή κάποιοι, συνήθως λίγοι, κερδίζουν – όχι αναγκαστικά χρήμα, αλλά επίσης αναγνώριση ή κύρος που μπορούν να ‘εξαργυρώσουν’ αργότερα –τα παραδείγματα είναι πολλά), αφού -με την εκτόξευση της ζήτησης- πρόκειται για είδη εν ανεπαρκεία, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό από πλευράς εσόδων…

Κι όμως, απ’ ό,τι δείχνει πρόσφατη πρόβλεψη της IDC, τα έσοδά τους φέτος δεν θα σημειώσουν αύξηση, αλλά πτώση κατά 1,1%. Ο λόγος είναι πως μπορεί μεν να αυξήθηκε εκθετικά η ζήτηση, κυρίως από την πλευρά των καταναλωτών, αλλά το σοκ από την πανδημία σε τόσες και τόσες αγορές (όπου, κανονικά, θα γίνονταν επενδύσεις και αναπτυξιακά έργα) σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για το πόσο θα κρατήσει αυτή η περίεργη κατάσταση, αφού δεν έχει βρεθεί ακόμα ούτε εμβόλιο κατά του ιού, ούτε -πολύ περισσότερο- θεραπεία, έχει πλήξει σημαντικά (και σε μεγαλύτερο βαθμό από την αύξηση των καταναλωτικών αγορών) τις συνολικές πωλήσεις.

Μάλιστα, σύμφωνα με εστιασμένη στον χώρο των τηλεπικοινωνιακών παρόχων έρευνα της Mason Analysis, σ’ αυτούς η μείωση εσόδων θα είναι ακόμα μεγαλύτερη, φτάνοντας το 3,4% από χρόνο σε χρόνο -ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 40 δις $- με τις προοπτικές να μην είναι καλές και για τον επόμενο χρόνο, όπου εκτιμάται ότι θα χαθούν άλλα τόσα δις $... Κι εδώ, οι λόγοι της προβλεπόμενης μείωσης είναι η αναμενόμενη μεγάλη αύξηση της ανεργίας, τα λουκέτα που είναι σίγουρο ότι θα μπουν σε πολλές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε πληττόμενους από τη «νέα κανονικότητα» κλάδους, αλλά και η σημαντική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Τα ευρήματα αυτά στηρίζει και τρίτη έρευνα -από την ΑΒΙ Research, αυτή τη φορά- που καταπιάνεται συγκεκριμένα με τον χώρο του 5G, η οποία «βλέπει» για φέτος -πάντα με αφορμή τον κορωνοϊό και τις καθυστερήσεις που προκαλεί γενικότερα στην επιχειρηματική δραστηριότητα- μείωση των επενδύσεων στην ανάπτυξη υποδομών και δικτύων νέας τεχνολογίας.

Ως «παράπλευρη απώλεια» αυτής της εξέλιξης, μάλιστα, η ίδια εταιρία ερευνών θεωρεί ότι φέτος θα είναι μια κακή, αν όχι η χειρότερη χρονιά της ευρωπαϊκής αγοράς των smartphone. Κάτι που ακούγεται λογικό – ποιος θα πάει να αγοράσει καινούριο κινητό, όταν δεν ξέρει τι του ξημερώνει, από πλευράς εργασιακής ασφάλειας και (μάλλον αρνητικών) εξελίξεων στην καθημερινότητά του; Κι ας ζούμε «στης οθόνης τα χρόνια» - κρατάμε αυτήν που είχαμε, δεν χρειάζεται να την αλλάξουμε, αν παίζει…

[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]