Όπως και να το κάνουμε, είναι κομματάκι ειρωνικό ακριβώς τις μέρες που συμπληρώνονται 20 χρόνια (είχε ‘γενέθλια’ την Κυριακή που μας πέρασε) από την ίδρυση του Facebook, του πρώτου παγκόσμιου μέσου κοινωνικής δικτύωσης που ουσιαστικά άνοιξε τον δρόμο και για όλα τα άλλα, ο ιδρυτής και CEO του μαζί με τους «συναδέλφους» - CEO τεσσάρων άλλων δικτύων να βιώνουν τέτοιο ‘κάζο’.
Αμερικανοί γερουσιαστές τους κατηγόρησαν ευθέως, στο πλαίσιο ειδικού ‘hearing’ επιτροπής της Γερουσίας για τη μη-λήψη μέτρων προστασίας των ανήλικων παιδιών που τα επισκέπτονται, με αποτέλεσμα αρκετά από αυτά να έχουν χάσει τη ζωή τους ή να έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη της σωματικής και πνευματικής υγείας τους.
«Έχετε αίμα στα χέρια σας!» φώναξε στον πελιδνό και φανερά ταραγμένο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ο γερουσιαστής της Νότιας Καρολίνας, Λίντσεϊ Γκράχαμ, συμπληρώνοντας «Πιστεύω ότι δεν είναι στις προθέσεις σας, αλλά φτιάχνετε ένα προϊόν που σκοτώνει ανθρώπους»… Κι αν αυτή ήταν η πρώτη από τις δυνατές στιγμές αυτή της ακρόασης στη Γερουσία, την Τετάρτη, 31 Ιανουαρίου.
H δεύτερη ήταν σίγουρα εκείνη που ο ‘Ζούκι’, μετά την παρότρυνση ενός από τους γερουσιαστές, γύρισε προς το ακροατήριο (ανάμεσά τους δεκάδες γονείς, κρατώντας τις φωτογραφίες των παιδιών τους, που πολλά αυτοκτόνησαν λόγω ‘εσφαλμένης’ χρήσης και εθισμού στα κοινωνικά δίκτυα) και ζήτησε συγγνώμη, δηλώνοντας πως «κανείς δεν πρέπει να βιώνει αυτό που περάσατε».
Όλα αυτά συνέβησαν στην Ουάσιγκτον, στο πλαίσιο της συζήτησης στο Κογκρέσο, νομοσχεδίου για την ασφάλεια των παιδιών στο Διαδίκτυο. Εκεί, στην αρμόδια επιτροπή της Γερουσίας, κλήθηκαν να καταθέσουν τον (όποιο) αντίλογό τους οι ηγέτες των πέντε μεγάλων κοινωνικών δικτύων, Facebook (που, επίσης, ελέγχει Instagram και WhatsApp) TikTok, Snap, X (πρώην Twitter) και Discord (πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων), που παίζουν σημαντικό ρόλο στην αμερικανική καθημερινότητα, τόσο για τους ενήλικες, όσο κυρίως για τα παιδιά.
Για περισσότερες από τέσσερις ώρες δέχθηκαν ‘πυρά ομαδόν’ από τους γερουσιαστές για την έλλειψη ελέγχου στο τι φιλοξενείται στα δίκτυά τους – οι μεγάλες πλατφόρμες κατηγορήθηκαν ότι ως τώρα απέτυχαν να προστατεύσουν τα παιδιά από σεξουαλική εκμετάλλευση, εκβιασμό και παρενόχληση, εξ ου και η επείγουσα ανάγκη για ένα νομοσχέδιο, που θα υποχρεώσει τις πλατφόρμες εφεξής να δίνουν λόγο για το ακατάλληλο περιεχόμενο που τυχόν αναρτάται σ’ αυτές.
Προφανώς, έπειτα από μια τέτοια κατακραυγή, οι πέντε «τα μάζεψαν», κατά το κοινώς λεγόμενο, και υποσχέθηκαν, με πρώτο τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, «να επιληφθούν προσωπικά» του θέματος, ειδικά όταν του τονίσθηκε ότι μια απλή προειδοποίηση (όπως συμβαίνει στο Instagram) πως ‘το περιεχόμενο που ακολουθεί ενδεχομένως περιλαμβάνει εικόνες βίας και σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων’, ουσιαστικά δεν απαγορεύει στον θεατή την επιλογή να προχωρήσει και να το δει.
Η Meta, λίγες μόνο ώρες πριν από τη συνεδρίαση, είχε ανακοινώσει πρόσθετα μέτρα ασφαλείας, στα οποία περιλαμβάνεται και η απαγόρευση λήψης μηνυμάτων από αγνώστους, όσον αφορά στους ανήλικους χρήστες του Messenger και του Instagram.
Όταν, όμως, οι πέντε CEOs ρωτήθηκαν ευθέως αν στηρίζουν το καινούριο νομοσχέδιο και θα συμμορφωθούν με τα μέτρα που αυτό επιβάλλει στις πλατφόρμες τους, θετικά απάντησαν μονάχα εκείνοι του Χ και του Snap, ενώ οι άλλοι τρεις επιφυλάχτηκαν, ξεσηκώνοντας νέα θύελλα διαμαρτυριών, με εντονότερες εκείνες του Λίντσεϊ Γκράχαμ που φώναξε ότι «αυτοί δεν πρόκειται να υποστηρίξουν τίποτα απ’ όλα αυτά – κι αν περιμένουμε να λύσουν το πρόβλημα, θα πεθάνουμε, περιμένοντας!»
Παρόλα αυτά και με δεδομένο το εις βάρος κλίμα, οι πέντε αναγκάστηκαν να αποκαλύψουν με πόσο προσωπικό είναι στελεχωμένα τα τμήματα ελέγχου των πλατφορμών τους -μετά τις μαζικές απολύσεις λόγω στροφής προς αυτοματοποιημένες λύσεις, με τη βοήθεια Τεχνητής Νοημοσύνης.
Έτσι, λοιπόν, Meta και TikTok ανακοίνωσαν δημοσίως ότι απασχολούν από 40.000 άτομα η κάθε μία στα συγκεκριμένα τμήματα, ενώ η Snap απασχολεί 2.300, η Χ 2.000 (μάλλον λίγους, σε σχέση με το έντονα πολιτικοποιημένο και συχνά ρατσιστικό, ελέω Μασκ και Τραμπ, περιεχόμενο που φιλοξενείται εκεί) και η μικρότερη Discord «αρκετές εκατοντάδες».
Είναι αρκετοί αυτοί; Όχι, λένε οι αμερικανικές οργανώσεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – χρειάζονται περισσότερα μέτρα, «κουμπιά» καταγγελιών ενσωματωμένα στις πλατφόρμες κι άλλες παρεμβάσεις… Και, προσέξτε, δεν έχουμε καταπιαστεί ακόμα με το τί γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο, όπου τα παιδιά έχουν επίσης πρόσβαση στις περισσότερες από αυτές. Θα μας απασχολήσει ξανά αυτό το θέμα, να είστε σίγουροι…
