Πριν από κάμποσα χρόνια, μιλώντας με ξένο ερευνητή και πανεπιστημιακό που βρέθηκε στην Αθήνα για να μιλήσει σε επιστημονικό συνέδριο, του είχα εκφράσει την ανησυχία μου για τους πιθανούς κινδύνους από την ευρύτερη εφαρμογή της ρομποτικής στην καθημερινότητά μας.
Τότε, ούτε μπορούσαμε καν να φανταστούμε πως την ίδια και ίσως μεγαλύτερη ανησυχία θα είχαμε για την «εισβολή» της Τεχνητής Νοημοσύνης, με την οποία βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι. Με είχε κοιτάξει περιπαικτικά «Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείς… Τα robot θα μπουν μεν στη ζωή μας, αλλά θα ασχοληθούν κυρίως με τα τρία D…» μου είπε. Και, βλέποντας το απορημένο βλέμμα μου, έσπευσε να μου τα αποκαλύψει: «all the dangerous, dull and dirty things (τα επικίνδυνα, τα βαρετά και τα βρώμικα).
Θα βάλουμε τα robot να ασχοληθούν μαζί τους, για να τα ξεφορτωθούμε εμείς, οι άνθρωποι, που δεν μας αρέσει να τα κάνουμε και θα ασχοληθούμε με άλλα, πιο δημιουργικά!» Επιχείρημα όχι πολύ διαφορετικό από εκείνο που χρησιμοποιούμε σήμερα για την Τεχνητή Νοημοσύνη, την οποία προορίζουμε (ιδανικά) για συνεργάτη και βοηθό στα δύσκολα και τα βαρετά, στη «λάντζα» της καθημερινότητας…
Θυμήθηκα εκείνα τα προφητικά λόγια πρόσφατα, διαβάζοντας για τα καινούρια κατορθώματα στον χώρο της ρομποτικής. Δεν αναφέρομαι, βεβαίως, στα εργοστασιακά ρομπότ που ήδη «μετράνε ένσημα» αρκετών δεκαετιών στις κάθε λογής βιομηχανικές εφαρμογές. Αυτά όλοι τα γνωρίζουμε και τα βλέπουμε να αξιοποιούνται δεόντως - πολύ περισσότερο τα τελευταία χρόνια, στο ευρύτερο πλαίσιο του Industry 4.0, σε συνδυασμό με πιο πρόσφατα «καλούδια, όπως το ΙΙοΤ, δηλ. το Βιομηχανικό Internet των Αντικειμένων, τη Μηχανική Μάθηση, την Τεχνητή Νοημοσύνη, το AR/VR και το 5G.
Ούτε στα ρομπότ για ερευνητικούς (και όχι μόνο) σκοπούς, που αργά ή γρήγορα, θα περάσουν κι αυτά στην αγορά, τους ρομποτικούς «σκύλους», «γάτες», «φίδια», «ψάρια» και «πουλιά» , που θα δώσουν με «βιομιμητικό» τρόπο λύση σε υπαρκτά προβλήματα. Όμως, ούτε και στα θαυμαστά πλην πανάκριβα ανθρωποειδή ρομπότ της Boston Dynamics, που τρέχουν και πηδάνε και στριφογυρίζουν στον αέρα, για να προσγειωθούν στα «πόδια» τους, κάτι που τα ανθρώπινα πρωτότυπά τους δεν το καταφέρνουν πάντα με την ίδια επιτυχία…
Εκείνο που με εντυπωσίασε περισσότερο -έγραψε γι’ αυτό στη στήλη της στο Technology Review του ΜΙΤ, με τίτλο The Algorithm, η καλή συνάδελφος Melissa Hekkila, που βρέθηκε στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα για το διήμερο συνέδριο EmTech- είναι το Mobile ALOHA, το ρομπότ–υπηρέτρια που έφτιαξαν ερευνητές του Stanford. Χρησιμοποιώντας απλά εξαρτήματα που βρήκαν εύκολα στην αγορά κι έναν 3D εκτυπωτή για όσα δεν βρήκαν, έφτιαξαν ένα φτηνό (γύρω στις 32.000 $ κόστισε το συγκεκριμένο, έναντι εκατοντάδων χιλιάδων για όλα τα άλλα) αυτοκινούμενο ρομπότ που… μαγειρεύει γαρίδες, έστω και με εποπτεία, πλένει τα πιάτα, καθαρίζει τους λεκέδες από τους τοίχους και τακτοποιεί τις καρέκλες στην τραπεζαρία.
Το ρομπότ έμαθε εύκολα και γρήγορα τι πρέπει να κάνει, σε κάθε δουλειά που του ανατέθηκε, όταν του έδειξαν ξανά και ξανά τι κάνει ένας άνθρωπος στην ανάλογη περίπτωση, ζητώντας του να τον μιμηθεί. Μάλιστα, οι ερευνητές εντυπωσιάστηκαν από το γεγονός ότι προσέθετε τις καινούριες γνώσεις σε όσα βασικά ήδη ήξερε (πχ. πώς να ανάψει το «μάτι» της κουζίνας) και βελτιωνόταν από προσπάθεια σε προσπάθεια.
Τη διαφορά, όπως τόνισαν, την κάνει πλέον η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα σχετικά εργαλεία, που παρουσιάστηκαν τελευταία: συστήματα όπως το RT-2 της Google, που αυτοί χρησιμοποίησαν, συνδυάζουν μηχανική όραση, επεξεργασία γλώσσας και ρομποτικές διατάξεις, ώστε να «βλέπουν» γύρω τους, να δέχονται οδηγίες και να ανταποκρίνονται αμέσως. Το επόμενο task για το Mobile ALOHA, θα είναι το δίπλωμα των ρούχων που βγαίνουν από το πλυντήριο, κάτι που οι ερευνητές του Stanford θεωρούν ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική δουλειά.
Υπάρχει, πάντως, και ‘αντίπαλο δέος’, με εμπορικές προεκτάσεις, πέρα από τις ερευνητικές προκλήσεις, καθώς το Πανεπιστήμιο της Ν. Υόρκης (NYU) ήδη συνεργάζεται με την Meta στη δημιουργία του δικού τους robo-υπηρέτη, ο οποίος -λέει- θα μπορεί να κάνει δεκάδες οικιακές εργασίες μέσα σε 20 λεπτά. Πολλά πρόκειται να αλλάξουν -αυτό, πιά, είναι σίγουρο!
