Ψάχνοντας τις προάλλες -όπως κάνω κάμποσες ώρες, καθημερινά- για «αφορμές» (άρθρα, αναλύσεις, συνεντεύξεις, στατιστικές κ.λπ.) είδα ένα γράφημα της γνωστής για τα infographics της, Statista.
Tρόμαξα, μόλις συνειδητοποίησα πως σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη έχει φέτος εκλογές – προεδρικές, βουλευτικές και δημοτικές, σε δεκάδες χώρες σ’ Ανατολή και Δύση: στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βραζιλία, τη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τουρκία, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία, την Αυστραλία κ.ο.κ. – χωρίς να βάζουμε στον λογαριασμό κι εκείνες για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Ιούνιο, όταν θα προσέλθουν στις κάλπες εκατοντάδες εκατομμύρια ψηφοφόροι στις 27 χώρες-μέλη της ΕΕ.
Και γιατί τρομάζεις; Εμείς δυο δικές μας ήδη τις κάναμε… κι έπειτα, τί σχέση έχουν οι εκλογές με την τεχνολογία για την οποία γράφεις εσύ; θα με ρωτήσετε και με το δίκιο σας. Αμ, έχουν και παραέχουν! Γιατί, όπως όλα δείχνουν (κι όπως πολλοί φοβούνται), αυτό το «υπερ-εκλογικό» έτος έχει όλα τα φόντα να μείνει στην ιστορία ως το «έτος της μεγάλης παραπληροφόρησης». Που, βέβαια, θα την επιτρέψει η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας, καθώς θα λειτουργήσει ως «δεκανίκι» των κακόβουλων.
Μ’ άλλα λόγια, η τεχνολογία (προφανώς, σε λάθος χρήση), που θα διευκολύνει την παραπληροφόρηση, είναι πιθανό να παίξει κύριο ρόλο στην αλλοίωση των αποτελεσμάτων, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις ίδιες τις «εκλογικές» χώρες, αλλά και για τις ευρύτερες ισορροπίες στον κόσμο μας…
Πόσο το έχουμε συνειδητοποιήσει και το φοβόμαστε αυτό; Πολύ, πάρα πολύ – η πρόσφατη Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων του World Economic Forum (βλέπε Νταβός) για το 2024 συνέκρινε την παραπληροφόρηση και ειδικά εκείνη που αξιοποιεί τις τεράστιες «δημιουργικές» δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης με τους κινδύνους λόγω της κλιματικής αλλαγής, των πολέμων και της φτώχειας…
Και τι κάνουμε για να αποτρέψουμε αυτή τη δυσμενή εξέλιξη; Προσέχουμε και διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας, είναι τόσο απλό! Για να το φέρουμε και σε όρους Πληροφορικής – φανταστείτε κάτι σαν τη Zero Trust Policy (πολιτική μηδενικής εμπιστοσύνης), που ολοένα περισσότερες επιχειρήσεις και οργανισμοί υιοθετούν πλέον, στην προσπάθειά τους να προστατευτούν από τις αυξανόμενες κυβερνοεπιθέσεις.
Όπως εκεί, κάθε απόπειρα εισόδου στην θεωρητική «περίμετρο», το εσωτερικό δίκτυο, αντιμετωπίζεται ως πιθανή εχθρική κίνηση, με ανάλογη δυσπιστία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται και κάθε πληροφορία (πολύ περισσότερο αν, σε πρώτη ανάγνωση, μας φαίνεται απίστευτη) στο ευρύτερο οικοσύστημα των εκλογών. Με το «πράσινο φως» να ανάβει, μόνο όταν η όποια πληροφορία διπλο-τριπλο-τσεκαριστεί και, μετά τους ελέγχους, αποδειχθεί αληθινή...
Όμως, οι δυνατότητες «παραχάραξης» φωνής και εικόνας, που προσφέρουν το Generative AI και τα συναφή με αυτό εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης, δεν είναι τα μόνα «καλούδια» που θα δούμε σε αρκετές από τις φετινές εκλογές. Ανάλογα με τον βαθμό τεχνολογικής προόδου και αφομοίωσης των νέων δυνατοτήτων στην καθημερινότητα κάθε χώρας, υπάρχει περίπτωση -σύμφωνα με το Technology Review του MIT- να γνωρίσουμε κι άλλα δυο «φρέσκα φρούτα», με προέλευση τις ΗΠΑ.
Το πρώτο είναι οι political micro-influencers, δηλαδή influencers που έχουν ως στόχο και αποστολή την άσκηση πολιτικής επιρροής και επηρεασμού των ακολούθων τους, συνήθως σε τοπικό επίπεδο. Στις φετινές αμερικανικές εκλογές αναμένεται να κάνουν για πρώτη φορά έντονη την παρουσία τους, σύμφωνα με τους ειδήμονες…
Το δεύτερο είναι η «ψηφιακή λογοκρισία», δηλαδή ο -με τη βοήθεια του Generative AI, πλέον, για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα- έλεγχος του τι δημοσιεύεται σε ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τα κείμενα των όποιων αντιπάλων να κόβονται, αν δεν «σβήνει» ολόκληρη η σελίδα…
Πρόσφατα, οι Financial Times δημοσίευσαν ρεπορτάζ σύμφωνα με το οποίο η τουρκική κυβέρνηση «έσφιξε τα λουριά» στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, ενόψει των δημοτικών εκλογών του Μαρτίου, ζητώντας τους διάφορες «επεμβάσεις» στις αντίθετες απόψεις. Φυσικά, σε αρκετά «σκληροπυρηνικά» καθεστώτα κάτι τέτοιο είναι μόνιμη κατάσταση και δεν περιμένουν τις εκλογές για το επιβάλουν…
Προς το τέλος του χρόνου, θα τα ξαναπούμε επ’ αυτού - μακάρι να διαψευστούμε, αλλά μάλλον δεν…