Θα είχε πραγματικό νόημα να δούμε μεγαλύτερα σχήματα στην ελληνική αγορά των digital agencies; Αυτό το ερώτημα άρχισε να με απασχολεί εδώ και μερικές ημέρες, με αφορμή τη συζήτηση που είχα με ένα στέλεχος της συγκεκριμένης αγοράς, η εταιρεία του οποίου, θα έλεγα πως είναι στα Τop ονόματα του κλάδου. Αλλά είναι και ένα ζήτημα που απασχολεί αρκετά στελέχη και επιχειρήσεις, στο συγκεκριμένο κλάδο.
Αυτό που πρέπει να επισημανθεί -για όσους δεν το γνωρίζουν- είναι πως στην Ελλάδα υπάρχει πληθώρα επιχειρήσεων, που ασχολείται με τομείς όπως είναι το digital marketing και η ανάπτυξη web sites και ηλεκτρονικών καταστημάτων. Από αυτές, όμως, είναι σχετικά μικρός ο αριθμός εκείνων που ξεπερνούν σε κύκλο εργασιών το 1 εκατ. ευρώ. Και ακόμη λιγότερες εκείνες που προσεγγίζουν ή ξεπερνούν τα 10 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται μεν για εξαιρετικές εταιρείες με υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, αλλά ελάχιστες έχουν τους πόρους για να αναλάβουν ένα μεγάλο project. Και καθώς τέτοια είδους μεγάλα projects κάνουν την εμφάνισή τους, βλέπουμε να καταλήγουν στις θυγατρικές μεγάλων πολυεθνικών, οι οποίες προέρχονται -κατά κύριο λόγο- από το χώρο των συμβουλευτικών υπηρεσιών.
Με βάση το παραπάνω, υπάρχει λογική -και δη μεγάλη- όσον αφορά στη δημιουργία μεγαλύτερων επιχειρηματικών σχημάτων. Όμως, μετά έρχεται το επόμενο ερώτημα, που είναι πόσα τέτοια μεγαλύτερου μεγέθους σχήματα θα μπορούσε να υποστηρίξει η ελληνική αγορά; 4-5; Και όταν λέμε "μεγάλα" σε όρους εσόδων, για τί ποσά συζητάμε; Για 30 εκατ. ευρώ ή πιο μεγάλα ποσά;
Με δεδομένο ότι η ελληνική αγορά εκτιμάται στα 400 εκατ. ευρώ, μία εταιρεία με τζίρο 40 εκατ. ευρώ θα είχε περίπου το 10% της αγοράς, το οποίο είναι αρκετά καλό ποσοστό. Βέβαια, στα 400 εκατ. ευρώ υπολογίζονται και τα διαφημιστικά έσοδα των πλατφόρμων, οπότε καταλαβαίνει κανείς πως διαμορφώνονται τα μερίδια.
Το πρόβλημα, όμως, έχει περισσότερο να κάνει με τους ανθρώπους, παρά με οτιδήποτε άλλο. Δηλαδή, αν τα νέα, μεγαλύτερα σχήματα προκύψουν από συγχωνεύσεις, θα πρέπει οι επικεφαλής να έχουν τη χημεία εκείνη που θα τους επιτρέψει να συνεργαστούν αρμονικά και χωρίς προστριβές.
Το ζήτημα είναι ότι στην ελληνική αγορά των ψηφιακών τεχνολογιών ειδικότερα, οι συγχωνεύσεις δεν αποδίδουν. Αυτό που αποδίδει είναι οι εξαγορές, ώστε να υπάρχει κάποιος που να έχει "το πάνω χέρι". Αλλά πόσες ελληνικές εταιρείες του χώρου μπορούν να κάνουν εξαγορές; Μάλλον καμία.
Ένα άλλο μοντέλο, είναι η ενσωμάτωση επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις digital υπηρεσίες σε μεγάλους ομίλους πληροφορικής. Ένα μοντέλο που ξεκίνησε πρόσφατα να εφαρμόζεται, αλλά ακόμη δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι αποδίδει. Τουλάχιστον όσον αφορά στη διεκδίκηση μεγάλων έργων που σχετίζονται με projects στους τομείς του digital marketing ή του website development.
Γενικότερα, η κατάσταση δείχνει λίγο περίεργη. Τα μεγαλύτερα σχήματα είναι απαραίτητα μεν, αλλά λίγο δύσκολο να τα δούμε στη χώρα μας. Εκτός και αν το μέλλον μας επιφυλάσσει κάποια ενδιαφέρουσα έκπληξη επί του θέματος.