«Ήταν το κλήμα στραβό, το ‘φαγε κι… η πανδημία…» Συγχωρείστε μου την παραποίηση της γνωστής παροιμίας (όπου ‘πανδημία’, βάλτε ‘γάιδαρος’, για «να έρθει στα ίσια της») αλλά αυτό ακριβώς μου ήρθε στο νου, όταν διάβασα το βράδυ της Πέμπτης τις ανακοινώσεις από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκείνης της ημέρας. Που έφερε στην επιφάνεια και ζητεί την επείγουσα «θεραπεία» ενός προβλήματος, το οποίο έχουμε μεν ζήσει όλοι στη ζωή μας, αλλά τον τελευταίο χρόνο έχει πάρει πολύ μεγάλες διαστάσεις λόγω της πανδημίας.
Μιλάω, προφανώς, για την ουσιαστική ανυπαρξία πλέον, ωραρίου στις εργασιακές μας σχέσεις όπου -με καταλύτη την επιτακτική ανάγκη για δουλειά από το σπίτι, λόγω των αλλεπάλληλων lockdown και τη γενικότερη προσπάθεια αποφυγής συν-εργασίας- το παραδοσιακό οκτάωρο έχει «ξεχειλώσει» δεόντως. Ναι, καλά, θα μου πείτε… ποιος δούλευε οκτάωρο; Όχι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, βεβαίως, αλλά (θεωρητικά και βάσει του νόμου) όλοι οι άλλοι που πήγαιναν στην όποια δουλειά τους (κατάστημα – επιχείρηση – τράπεζα – οργανισμό – εργοστάσιο - υπηρεσία), στην pro-Covid εποχή. Τυπικά, ό,τι ξεπερνούσε το 9-5 (ή τη συγκεκριμένη βάρδιά τους, ανά περίπτωση και επάγγελμα) ήταν υπερωρία, η οποία πληρωνόταν.
Πλέον, τεχνολογίας βοηθούσης, χρονικός περιορισμός δεν υπάρχει στην πράξη για την εξ αποστάσεως εργασία. Είσαι στο σπίτι (πού να πας, άλλωστε;) και ο ανώτερός σου ή κάποιος συνάδελφος μπορεί εύκολα να σε βρει και να σου μιλήσει για θέματα της δουλειάς, ό,τι ώρα κι αν σε πάρει. Αυτό ακριβώς το πρόβλημα προσπαθεί να θεραπεύσει το Ευρωκοινοβούλιο με τις αποφάσεις του, πριν η νέα εργασιακή κουλτούρα προλάβει να εδραιωθεί στο πλαίσιο της «νέας κανονικότητας», καθώς τα αρχικά «καμπανάκια» έχουν γίνει πια ολόκληρα «καμπαναριά», με τους ειδικούς να τονίζουν ότι «η κουλτούρα της διαρκούς παρουσίας και μόνιμης επιφυλακής προκαλεί αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους και επαγγελματικής εξουθένωσης».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν, από το ξέσπασμα της πανδημίας και μετά, η εργασία από το σπίτι έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 30%, ποσοστό που αναμένεται να παραμείνει υψηλό ή ακόμη και να ενισχυθεί. Σύμφωνα με έρευνα του Eurofound, όσοι εργάζονται τακτικά από το σπίτι τους έχουν τουλάχιστον διπλάσιες πιθανότητες να ξεπερνούν το ανώτατο όριο των 48 ωρών εργασίας την εβδομάδα, σε σύγκριση με όσους εργάζονται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη τους. Σχεδόν το 30% όσων εργάζονται από το σπίτι αναφέρουν ότι δουλεύουν στον ελεύθερο χρόνο τους είτε καθημερινά είτε πολλές φορές την εβδομάδα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για όσους εργάζονται στο γραφείο είναι κάτω του 5%.
Ζητάει, λοιπόν, το Ευρωκοινοβούλιο να κατοχυρωθεί στο ευρωπαϊκό δίκαιο το δικαίωμα των εργαζομένων να αποσυνδέονται ψηφιακά από τις εργασία τους, χωρίς επιπτώσεις, δηλαδή να ρυθμιστούν νομοθετικά σ’ όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ οι προϋποθέσεις για την εξ αποστάσεως εργασία και να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρχουν αρνητικές συνέπειες σε όσους ασκούν το «δικαίωμα στην αποσύνδεση». Με νομοθετική πρωτοβουλία που εγκρίθηκε με 472 ψήφους υπέρ, 126 κατά και 83 αποχές, οι ευρωβουλευτές καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει συγκεκριμένη νομοθετική πρόταση που θα επιτρέπει στους ψηφιακά εργαζόμενους να αποσυνδέονται, μετά το πέρας του ωραρίου τους. Σ’ αυτήν θα πρέπει, επίσης, «να ορίζονται οι ελάχιστες προϋποθέσεις για την εξ αποστάσεως εργασία και να αποσαφηνίζονται οι όροι και τα ωράρια εργασίας, στο πλαίσιο νέων συλλογικών συμβάσεων εργασίας, καθώς και οι χρόνοι ανάπαυσης των εργαζομένων, στη διάρκεια των οποίων δεν πρέπει να δέχονται τηλεφωνικές κλήσεις, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κι άλλα είδη ψηφιακής επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των περιόδων που βρίσκονται σε οποιασδήποτε μορφής άδεια».
Βεβαίως, αναγνωρίζουν ότι στη διάρκεια της πανδημίας η εργασία από το σπίτι συνέβαλε καθοριστικά στη διασφάλιση εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας και στην επιβίωση πολλών επιχειρήσεων, αλλά δίνουν προβάδισμα στις γνωματεύσεις των ειδικών. Μάλιστα, ο εισηγητής της υπόθεσης, Μαλτέζος ευρωβουλευτής Alex Agius Saliba δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «δεν μπορούμε να αφήσουμε στην μοίρα τους εκατομμύρια εργαζόμενους στην Ευρώπη που έχουν εξαντληθεί λόγω της πίεσης, να είναι συνεχώς συνδεδεμένοι, με υπερβολικά εκτεταμένα ωράρια. Τώρα είναι η ώρα να σταθούμε στο πλάι τους και να τους δώσουμε αυτό που αξίζουν, το δικαίωμα στην αποσύνδεση, που είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική και σωματική τους υγεία. Τα δικαιώματα των εργαζομένων θα πρέπει να συμβαδίζουν με τα δεδομένα της ψηφιακής εποχής».
Μ’ άλλα λόγια (και ζητώ, προκαταβολικά, συγγνώμη για τη δεύτερη παραποίηση)… «Κλείστο, Ηλία!!!».
Μοιραστείτε το άρθρο
[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]
