Ποιός είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για τη δημιουργία μίας «έξυπνης» πόλης; Η δημιουργία των σχετικών υποδομών (π.χ. WiFi κάλυψη των κεντρικών σημείων της πόλης, αλλά και η παροχή των κατάλληλων ψηφιακών εφαρμογών) ή η αλλαγή νοοτροπίας των κατοίκων προκειμένου να αξιοποιήσουν τις ψηφιακές υποδομές που έχουν δημιουργηθεί;
Τα ερωτήματα αυτά άρχισαν να με απασχολούν μετά από μία συζήτηση που είχα με έναν φίλο, ο οποίος, φυσικά, και τάσσεται αναφανδόν υπέρ της «έξυπνης» πόλης, απλά έχουμε μία λίγο διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά το πώς πρέπει να γίνει αυτό.
Η άποψη μου είναι ότι ο σημαντικότερος παράγοντας είναι η αλλαγή νοοτροπίας εκ μέρους όλων των πολιτών. Και κυρίως εκείνων που εργάζονται μέσα σε έναν οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης. Όπως, φυσικά, και των κατοίκων. Γενικότερα, αν δεν αλλάξει η νοοτροπία, δύσκολα μπορούν να γίνουν πραγματικότητα ορισμένα πράγματα, ιδίως όσον αφορά την αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών. Κάτι που επεσήμανε ο δήμαρχος Τρικκαίων, Δημήτρης Παπαστεργίου στη συζήτηση που είχε με την απεσταλμένη της Huffington Post, στο πλαίσιο ενός πολύ ενδιαφέροντος θέματος για το τι γίνεται στα Τρίκαλα και έχουν εξελιχθεί σε μία πρότυπη πόλη.
Ο λόγος που θεωρώ ότι η αλλαγή νοοτροπίας είναι το κλειδί για την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών είναι απλός: υποδομές έχουν δημιουργηθεί κατά καιρούς σε πολλές πόλεις. Τα Τρίκαλα ήταν πριν από 15 χρόνια μία από τις πρώτες πόλεις που προσέφεραν σε κατοίκους και επισκέπτες δωρεάν WiFi πρόσβαση στα κεντρικά σημεία της πόλης, αλλά δεν ήταν η μόνη. Χάρη σε διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα, αντίστοιχες δυνατότητες παρείχαν αρκετοί ακόμη δήμοι. Όμως, τις υποδομές αυτές ελάχιστοι τις χρησιμοποιούσαν. Σε συνδυασμό με λάθη στην υλοποίηση αλλά και την αδιαφορία των αρμόδιων παραγόντων, το αποτέλεσμα ήταν οι υποδομές αυτές να απαξιωθούν και να εγκαταλειφθούν.
Το θέμα επανέρχεται στο προσκήνιο λόγω μίας σχετικής πρόσκλησης για χρηματοδότηση από την πλευρά του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, αλλά και πάλι αναρωτιέμαι αν τελικώς θα μπορέσουν οι δήμοι να αξιοποιήσουν σωστά αυτές τις υποδομές, αν οι κάτοικοι δεν το επιθυμούν. Πολλές φορές, η άρνηση για αλλαγή και για να μάθεις κάτι καινούριο είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο που έχουν να αντιμετωπίσουν όσοι καταβάλλουν μία προσπάθεια προκειμένου να κάνουν κάτι διαφορετικό, κάτι καινοτόμο.
Η ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών σε έναν δήμο δεν είναι κάτι που κοστίζει «τρελά» χρήματα. Πολλές φορές, η δημιουργία ενός portal από έναν δήμο που να λειτουργεί σαν οδηγός τόσο για τους πολίτες όσο και για τους επισκέπτες, κοστίζει πολύ λιγότερο από την ανάπλαση της κεντρικής πλατείας του ίδιου δήμου. Και πολλές φορές, η πλατεία έχει ανακατασκευασθεί λίγο πριν τις προηγούμενες δημοτικές εκλογές, οπότε δεν είναι και πρώτη προτεραιότητα να την ξαναφτιάξουμε.
Το θέμα, όμως, είναι ότι το portal δεν είναι πλατεία που τη φτιάχνεις μία φορά και μετά ηρεμείς. Το portal χρειάζεται καθημερινή ενημέρωση με νέες πληροφορίες και στοιχεία. Χρειάζεται οι άνθρωποι του δήμου να κοιτάνε τα αιτήματα που έρχονται ηλεκτρονικά και να απαντάνε σε αυτά. Αντίστοιχα, ένας δήμος μπορεί να διοργανώσει σεμινάρια ψηφιακών δεξιοτήτων για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, αλλά οι τελευταίοι θα πρέπει να πάνε να τα παρακολουθήσουν. Ακόμη και αν δεν τον ψήφισαν τον συγκεκριμένο δήμαρχο. Πολίτες και επιχειρηματίες θα πρέπει να κατανοήσουν ότι αν δεν κατανοήσουν τις ψηφιακές τεχνολογίες και δεν αρχίσουν να τις χρησιμοποιούν, τότε σε μερικά χρόνια θα βρεθούν με μεγάλο μειονέκτημα σε σχέση με άλλους δήμους ή επιχειρήσεις, είτε στην περιοχή τους είτε στην Ελλάδα είτε στον υπόλοιπο κόσμο.
Η αλλαγή νοοτροπίας είναι το κλειδί, πολύ απλά, γιατί αν υπάρξει τότε οι προσπάθειες που θα γίνουν θα έχουν πραγματικό αποτέλεσμα. Και τότε μπορούμε να φθάσουμε να μιλάμε για μία πραγματικά έξυπνη πόλη. Χωρίς εισαγωγικά.
[social_share googleplus="no" linkedin="yes" whatsapp="no" viber="no"]
