Λαϊκή έκφραση ο τίτλος μας, που σημαίνει ότι οι γέροντες αξίζουν περισσότερο από τους νέους, επειδή έχουν μεγάλη πείρα και σύνεση. Θα μου πείτε τώρα - και με το δίκιο σας - τι σχέση μπορεί να έχουν οι γέροντες με την τεχνολογία… Αμ, έχουν και μάλιστα μεγάλη!

Γιατί, όπως συνέβη πριν από κάμποσες δεκαετίες, όταν πολλοί ‘γέροντες’ ανακλήθηκαν εξ εφέδρων -που λένε και στην στρατιωτική ορολογία- ως γνώστες των παλαιότερων γλωσσών προγραμματισμού, προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν και μάλιστα στις δύσκολες pre-cloud συνθήκες, τα λεγόμενα legacy συστήματα, έτσι και τώρα αρκετοί ‘τελειωμένοι’ ανακαλούνται στην υπηρεσία, αυτή τη φορά λόγω της σημαντικής ζήτησης ‘χεριών’ και παράλληλα της έλλειψης διαθεσιμότητας από τους νεότερους, που δεν παλεύεται με τίποτα.

Ίδιον των καιρών κι αυτό, όπου οι άνθρωποι με ψηφιακές δεξιότητες δεν φτάνουν για να καλύψουν τα (μεγάλα) κενά, καθώς προκύπτουν ολοένα περισσότερες ανάγκες, όσο η τεχνολογία συνεχίζει να επηρεάζει οριζόντια κάθε τομέα και δραστηριότητα της καθημερινότητάς μας. ‘Κερασάκι στην τούρτα’, η εισβολή της Τεχνητής Νοημοσύνης, που απλώνει γοργά τη δική της ‘ομπρέλα’, καλύπτοντας τους πάντες και τα πάντα.

Μα, είναι δυνατόν οι ‘τελειωμένοι’, όπως προαναφέρθηκε, να γνωρίζουν τόσο τις καινούριες τεχνολογίες, ώστε να απαντήσουν στις προκλήσεις και να φανούν χρήσιμοι, την σήμερον ημέρα; Ευνόητο το ερώτημα, αλλά… ναι, αυτό μπορεί να συμβεί και, ως ένα βαθμό, ήδη συμβαίνει στην αμερικανική αγορά, που παραδοσιακά ανοίγει δρόμους σε τέτοια θέματα, για να ακολουθήσουν με διαφορά χρόνου οι άλλες χώρες!

Όπως μαρτυρεί το έγκριτο ‘Information Week’, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους, οι αμερικανικές εταιρείες στρέφονται πλέον στους παλαίμαχους, αξιοποιώντας αφενός τη σημαντική τεχνολογική εμπειρία και εργατική κουλτούρα τους, αφετέρου τα πανταχού παρόντα προγράμματα reskilling και upskilling -που συχνά παρέχονται σε συνδυασμό με κατάλληλα κίνητρα, προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι επιχειρήσεις να τα υλοποιήσουν.

Μάλιστα, μια από τις προτιμώμενες πρακτικές, που αναφέρει η ίδια πηγή, είναι αρχικά ο έλεγχος του επιπέδου των γνώσεων έκαστου εκπαιδευόμενου (κάτι σαν προσωπικό ‘ιστορικό’), ώστε να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί το αντίστοιχο προσωποποιημένο πρόγραμμα, το οποίο θα καλύψει όσα δεν γνωρίζει, ωφελώντας τόσο εκείνον όσο και την εταιρία που θα τον προσλάβει, στη συνέχεια.

Τέτοιου είδους προγράμματα ‘γεφυρώνουν’ στην πράξη το χάσμα των γενεών, καθώς οι νεότεροι βάζουν την ενέργεια και τη νέα ματιά, ενώ οι παλιότεροι συνεισφέρουν την εμπειρία και τη σύνεση. Σύμφωνα με τους ειδήμονες στα περί του ανθρώπινου δυναμικού, τέτοιες συνέργειες είναι που ενισχύουν τη συνοχή των ομάδων και γενικά των τμημάτων σε μια εταιρία, καθώς ακούγονται όλες οι φωνές, χωρίς να παραγκωνίζεται κανένας, οπότε τα αποτελέσματα είναι σαφώς ευνοϊκά. Πρώτο θετικό δείγμα γραφής, ήταν οι δράσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων και οργανισμών, οι οποίες περιλαμβάνουν τη μετάβαση στον ψηφιακό τρόπο λειτουργίας και πλήρως, πλέον, στο (συνήθως υβριδικό κατ’ επιλογήν) cloud.

Δεύτερος γύρος, αυτός της υιοθέτησης και αξιοποίησης των εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης που, για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, πρέπει να συνοδευτούν από αλλαγή νοοτροπίας και επαγγελματικής κουλτούρας, πάλι με προσωποποιημένα προγράμματα. Στόχος και προτεραιότητα, δεν είναι απλώς η πρόσκτηση γνώσεων και εκμάθηση της χρήσης των νέων εργαλείων, αλλά περισσότερο η κατανόηση και υιοθέτηση μεθόδων που θα ‘στερεώσουν’ τον μετασχηματισμό και θα ανοίξουν τον δρόμο για την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης η οποία, μάλιστα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο και στην εκπαίδευση μικρών και μεγάλων.

Όμως, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι είναι βέβαιο ότι θα χρειαστούν και ψυχολογική στήριξη, με το ανάλογο mentoring, ειδικά σ’ ό,τι αφορά στη σχέση τους με εφαρμογές ΑΙ, καθώς είναι γνωστοί και δεδομένοι οι φόβοι τους για θέματα προσωπικού απορρήτου και, αργά ή γρήγορα, απώλειας θέσεων εργασίας.

Τέλος, υπάρχουν πλέον οι δυνατότητες παρακολούθησης της πορείας όλου αυτού του νέου εργατικού δυναμικού, ώστε να διαπιστωθούν τυχόν προβλήματα και να γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις στα προγράμματα. Κατά τη γνωστή εταιρία ερευνών Gartner, οι βασικοί δείκτες για την επιτυχία ή μη της προσπάθειας, είναι τόσο ο βαθμός προσέλκυσης ‘αποστράτων’, όσο και ο χρόνος παραμονής τους ‘εν υπηρεσία’, μετά την μετεκπαίδευση ή επιμόρφωσή τους.

Λέτε να είμαστε τόσο κοντά στη λύση του προβλήματος;