Σύμφωνα με τα λεξικά, ηλεκτρονικά και μη, ‘μονοκρατορία’ είναι η συγκέντρωση της απόλυτης εξουσίας, η κυριαρχία ενός ανθρώπου ή και μιας επιχείρησης σε έναν τομέα ή και σε μια χώρα. Χαρακτηριστικό της, ο απόλυτος έλεγχος και η βασισμένη στο δίκαιο του ισχυροτέρου διαμόρφωση των κανόνων του παιχνιδιού.
Η Google, εν προκειμένω, κυριολεκτικά ‘διαφεντεύει’ από πολλά-πολλά χρόνια το χώρο της έρευνας και αναζήτησης πληροφοριών στο διαδίκτυο – ήδη από το 2006 ο σχετικός όρος (Google it – ή, ‘γκουγκλάρισέ το’ επί το ελληνικότερο) προστέθηκε στο πάντα έγκυρο Oxford English Dictionary, κίνηση που αποτελεί χαρακτηριστική ένδειξη για την ευρεία αποδοχή και αναγνώριση αυτού του νεόκοπου, τότε, όρου.
Σήμερα, το ‘ψαχτήρι’ της Google ελέγχει, σύμφωνα με τους ειδήμονες περίπου το 90% της αγοράς, με τους υπόλοιπους ‘μνηστήρες’ να μοιράζονται το υπόλοιπο 10%. Μονοκρατορία, λοιπόν, και μάλιστα χωρίς καμία ουσιαστική αμφισβήτηση, πέρα από κάποιες «οχλήσεις» εκ μέρους της αμερικάνικης Δικαιοσύνης, που μάλλον δεν βλέπει με καλό μάτι αυτό το μονοπώλιο και κατηγορεί την εταιρία για ‘κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης’...
Όσο για την απειλή, αυτή δεν είναι άλλη από την εξ ανάγκης προσαρμογή της διάσημης μηχανής αναζήτησης στο πνεύμα της εποχής – με άλλα λόγια, την ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη λειτουργία της. Η παρουσίαση του ChatGPT από την OpenAI, τον Νοέμβριο του 2022, ήταν φυσικό να προκαλέσει πανικό σε όλες τις Big Tech, υποχρεώνοντάς τες να δώσουν τη δική τους απάντηση όχι πλέον στο εργαστήριο, αλλά στο πεδίο.
Η απάντηση της Google ήταν το σημερινό Gemini, που -εκτός από την αυτόνομη και ανεξάρτητη λειτουργία του- έχει πλέον ενσωματωθεί και στη μηχανή αναζήτησης ως Search Generative Experience (SGE), με αποστολή να προσφέρει στους χρήστες συνόψεις των θεμάτων τα οποία ψάχνουν.
Μόνο που αυτή η κίνηση εκτός από τα ευπρόσδεκτα καλά (την ικανοποίηση των χρηστών, για την πρόσθετη διευκόλυνση), είχε και κάποια ανεπιθύμητα αποτελέσματα, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του BBC. Συγκεκριμένα, οι απαντήσεις που δίνει το SGE συχνά-πυκνά περιλαμβάνουν λάθη και ανακρίβειες – χαρακτηριστικό σύμπτωμα των hallucinations, τα οποία συνεχίζουν (αν και όχι τόσο έντονα, όπως στις πρώτες ημέρες) να αποτελούν την ‘αχίλλειο πτέρνα’ των Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων (LLMs).
Μάλιστα, το BBC επικαλείται ερευνητές του πανεπιστημίου της Ζυρίχης, οι οποίοι στοιχειοθετούν βάσει ερωτηματολογίου σε χρήστες την αρνητική αντίδρασή τους, αλλά και την αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων τα οποία προσφέρει το ‘εκσυγχρονισμένο’ με την προσθήκη ΑΙ ‘ψαχτήρι΄ της Google. Μάλιστα, κάποιοι από αυτούς δηλώνουν πως προσπαθούν πλέον να επιβεβαιώσουν κάποιες ‘ύποπτες’ απαντήσεις, αξιοποιώντας κι άλλες μηχανές αναζήτησης, ειδικά σε περιπτώσεις που η ορθότητα του αποτελέσματος έχει ιδιαίτερη σημασία.
Η ίδια η Google -που, προφανώς, ρωτήθηκε από το BBC- δήλωσε πως «η ποιότητα και η ακρίβεια» είναι εκ των ων ουκ άνευ στις απαντήσεις της μηχανής αναζήτησης, παραδέχτηκε την ύπαρξη των hallucinations «που, όμως, είναι σπάνια» και αντέτεινε ότι οι πελάτες-χρήστες της είναι ολοένα και πιο ικανοποιημένοι, με αυτά που τους προσφέρει.
Αυτό που εύλογα δεν είπε (και πώς θα μπορούσε, άλλωστε;), είναι ότι αυτή τη στιγμή έχει παλεύει σε έναν διμέτωπο αγώνα: από τη μια πρέπει να μειώσει έως και να μηδενίσει αυτά τα φαινόμενα κι από την άλλη, πρέπει να παρουσιάσει κάτι νέο και καινοτομικό, ώστε να εξουδετερώσει τις όποιες πρωτοβουλίες των άλλων μνηστήρων (γράφτηκε ήδη ότι η OpenAI θα δώσει στο ChatGPT και λειτουργία έρευνας στο Διαδίκτυο, μέσω ερωτήσεων από τους χρήστες) που ίσως απειλήσουν τη σημερινή μονοκρατορία της.
Κι ίσως ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση να αποτελεί η παρουσίαση εκ μέρους της, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, ενός νέου χαρακτηριστικού για κινητά -video search, το ονόμασε- που κάνει ακριβώς αυτό: ο χρήστης ψάχνει, τραβώντας ένα βίντεο, και στη συνέχεια κάνει την (προφανώς, σχετική) ερώτησή του στο σύστημα. Βέβαια, τι απάντηση θα πάρει, είναι μια άλλη ιστορία… Και με όλα όσα συμβαίνουν στο σύστημα λόγω hallucinations, ο κίνδυνος ίσως να είναι τελικά μεγαλύτερος από το προσδοκώμενο όφελος!
