Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου όσον αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της, αλλά υπάρχουν τομείς όπου έχει μείνει σημαντικά πίσω. Όπως, για παράδειγμα, όσον αφορά στην αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με την πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ψηφιακή Δεκαετία, γνωστή παλιότερα ως δείκτης DESI, το 2023 μόλις το 43,3% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη χώρα μας είχαν ένα βασικό επίπεδο ψηφιοποίησης όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 57,7%.
Το θετικό είναι πως ο ετήσιος ρυθμός αύξησης ήταν στο 7,2% έναντι 2,6% αλλά σε κάθε περίπτωση η επιτάχυνση κρίνεται απαραίτητη και γι’ αυτό πρόκειται να υπάρξουν και νέες κρατικές δράσεις ενίσχυσης της αξιοποίησης ψηφιακών εργαλείων από τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ποιες θα είναι αυτές οι δράσεις; Εδώ αρχίζει το ενδιαφέρον μέρος της συζήτησης, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που είχαμε σχετικές δράσεις. Ο πρώτος κύκλος του προγράμματος «Ψηφιακά Εργαλεία MME» ολοκληρώθηκε και παρά το γεγονός ότι ενισχύθηκαν συνολικά 45.509 δικαιούχοι, η απορρόφηση της εγκεκριμένης δημόσιας δαπάνης, ύψους 135 εκατ. ευρώ, έφθασε στο 78,37% ή περίπου 93 εκατ. ευρώ. Ενδεχομένως, γιατί το πρόγραμμα δεν αφορούσε επιδοτήσεις για αγορά hardware όπως θα ήθελαν πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις που το μόνο για το οποίο ενδιαφέρονται είναι να αλλάξουν laptop και όχι να επενδύσουν σε ψηφιακές εργαλεία και λύσεις που θα της δώσουν μεγαλύτερη αναπτυξιακή προοπτική.
Ο δεύτερος κύκλος πρόκειται να «τρέξει» μέσα στο καλοκαίρι και θα έχει αρκετές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον πρώτο. Καταρχάς, θα ενισχύονται και επιχειρήσεις που δεν απασχολούν εργαζομένους. Επιπλέον, οι εταιρείες θα πρέπει να έχουν ιδρυθεί πριν την 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ για την κάλυψη της επιλεξιμότητας αναφορικά με την δραστηριότητα της κάθε επιχείρησης, θα λαμβάνεται συμπληρωματικά υπόψη ο ΚΑΔ με τα μεγαλύτερα ακαθάριστα έσοδα.
Πάντως, η σημαντικότερη διαφορά αφορά το γεγονός ότι στις επιλέξιμες δαπάνες είναι δυνατόν να υπάρχουν και συνδυαστικές λύσεις, όπου θα περιλαμβάνουν εξοπλισμό και λογισμικό ή/και υπηρεσίες. Στον πρώτο κύκλο δεν υπήρχε επιδότηση για την απόκτηση εξοπλισμού, όπερ σημαίνει μία επιχείρηση δεν μπορούσε να συμμετέχει στο πρόγραμμα για να αποκτήσει νέους υπολογιστές, για παράδειγμα. Αυτό αλλάζει και αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην απορρόφηση των προς διάθεση κεφαλαίων.
Αυτό που χρήζει επισήμανσης, είναι επίσης ότι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες που δεν διαθέτουν οι εργαζόμενοί τους. Εδώ η προσέγγιση είναι διαφορετική, καθώς ξεκίνησε ήδη ένα άλλο πρόγραμμα για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων. Πρόκειται για τη δράση «Υλοποίηση προγραμμάτων αναβάθμισης επιπέδου ψηφιακών δεξιοτήτων (upskilling) σε θέματα αξιοποίησης και διαχείρισης καινοτόμων ψηφιακών τεχνολογιών», ο προϋπολογισμός της οποίας ανέρχεται σε συνολικά 62,5 εκατ. ευρώ, τα οποία θα δοθούν για την κατάρτιση περισσότερων από 34.722 εργαζομένων μέσου επιπέδου ψηφιακών δεξιοτήτων του ιδιωτικού τομέα.
Το ερώτημα, βέβαια, παραμένει: είναι θέμα μόνο επιδοτήσεων ή και αλλαγή νοοτροπίας. Γιατί, αν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν αποφασίσουν να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που αποκτούν και το μόνο για το οποίο ενδιαφέρονται είναι να πάρουν κάποια χρήματα, τότε δεν πρόκειται να δούμε βελτίωση στο συγκεκριμένο τομέα.
