Digital people
Το καλοκαίρι και οι διακοπές είναι συνήθως μία καλή ευκαιρία για να βγεις από τον μικρόκοσμο που κινείσαι σε καθημερινή βάση και να πάρεις μία γεύση από τον πραγματικό κόσμο.
Ιδίως όσον αφορά στη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, στα ταξίδια είτε για δουλειά είτε για διακοπές είναι που παρατηρώντας τους ανθρώπους αρχίζω και καταλαβαίνω καλύτερα τους τρόπους με τους οποίους αξιοποιεί ο καθένας τις ψηφιακές συσκευές και υπηρεσίες.
Η δική μου γενιά είχε την τύχη (ή την ατυχία, ανάλογα με το πώς το βλέπει κανείς) να ζήσει από πρώτο χέρι τη ψηφιακή «επανάσταση» και την απαρχή της ψηφιακής οικονομίας.
Ακόμη, είμαστε, βέβαια, στα πρώτα βήματα, αλλά νομίζω ότι όσων η ηλικία έχω τουλάχιστον το 4 μπροστά καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι ζούμε πλέον σε μία εντελώς διαφορετική εποχή.
Όταν ήμουν έφηβος, διακοπές σήμαινε βόλτες μέχρι τελικής πτώσεως και ότι έχω ξεχάσει τους φίλους μου από το σχολείο μέχρι να επιστρέψω στη βάση μου. Τώρα, σημαίνει ότι είμαι με ένα smart phoneκαι τους ενημερώνω μέσω Intstagram, Messenger, Viber κ.ά. για κάθε μου βήμα και για κάθε βουτιά που κάνω.
Θα έλεγα ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο μεγάλες ομάδες χρηστών ψηφιακών τεχνολογιών: οι ψηφιακοί ιθαγενείς και οι ψηφιακοί μετανάστες. Οι πρώτοι είναι τα παιδιά εκείνα που γεννήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και έπειτα και τα οποία δεν πρόλαβαν την αναλογική εποχή.
Δεν έχουν χρησιμοποιήσει κασσετόφωνα για να κάνουν πάρτι στην παραλία, δεν έχουν δει βιντεοκασέτες, δεν έχουν προλάβει την εποχή που δεν είχαν όλοι email και πρόσβαση στο Διαδίκτυο και δεν χρησιμοποιούσαν όλοι κινητά τηλέφωνα.
Την εποχή που για να κανονίσεις ραντεβού έπαιρνες στο σταθερό τηλέφωνο και αν ήσουν τυχερός και πετύχαινες τον φίλο ή τη φίλη σου ήταν όλα καλά. Αν όχι, άφηνες μήνυμα στη μαμά και περίμενες.
Μία εποχή που videogamesσήμαινε ότι πήγαινες και έπαιζες στα περίφημα «ουφάδικα» (ή arcade για τους πιο ψαγμένους) όπου κάθε παιχνίδι ήθελε ένα κέρμα των 25 δραχμών. Άλλες εποχές, εντελώς διαφορετικές και πολύ πιο αναλογικές.
Οι ψηφιακοί μετανάστες είναι αυτοί που τα είδα αυτά. Είναι εκείνοι που έχουν φτιάξει την κασσέτα με στυλό, οι οποίοι για να κάνουν εργασία για το πανεπιστήμιο πήγαιναν σε βιβλιοθήκη και για να δουν ταινία πήγαιναν στο videoclub.
Μία γενιά που υποχρεώθηκε να μάθει να χρησιμοποιεί υπολογιστές, έχει πλέον smartphoneκαι τα κάνει όλα από εκεί αλλά δεν έχει γεννηθεί σε αυτή την ψηφιακή εποχή. Αυτή η διαφορά είναι που δημιουργεί πολλές συγκρούσεις μεταξύ των ψηφιακών ιθαγενών και των ψηφιακών μεταναστών τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο.
Ουδείς μπορεί να πει αν αυτό είναι καλό ή κακό. Αλλά η αλλαγή είναι αρκετά μεγάλη και πολύ μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη τα τελευταία 100-150 χρόνια. Απλώς, είναι πιο δύσκολο να την κατανοήσουμε γιατί ζούμε αυτή τη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή.
Και δεν είναι απλό να το συνειδητοποιήσουμε και να το αντιμετωπίσουμε ανάλογα.
Οι αλλαγές είναι δραστικές και σκεφτείτε μόνο το εξής: υπάρχουν πλέον άνθρωποι που αξιοποιώντας ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν να εργάζονται απ’ οπουδήποτε και αν βρίσκονται.
Το άρθρο που διαβάζετε γράφτηκε στο μπαλκόνι ενός εξοχικού στη Ναύπακτο και εστάλη μέσω μία mobile broad band σύνδεσης. Πλέον, μπορείς να εργάζεσαι από παντού και το θέαμα των αποκαλούμενων ψηφιακών νομάδων δεν είναι πλέον κάτι το εξεζητημένο όπως ήταν πριν από μερικά χρόνια.
Το ζήτημα που τίθεται πάντως σχετίζεται με το πόσο θολά είναι πλέον τα όρια μεταξύ του χρόνου που αφορά τις επαγγελματικές υποχρεώσεις σου και τις προσωπικές – οικογενειακές υποχρεώσεις. Και τελικά πόσο καλό είναι αυτά τα όρια να αρχίζουν να μην υπάρχουν.
Ερώτημα με πολύ δύσκολη απάντηση.