Η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση του δείκτη DESI, σε μια Ευρώπη που πασχίζει να αξιοποιήσει την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά για να βελτιώσει τις ψηφιακές της επιδόσεις

Ένας από τους δείκτες – βαρόμετρα για την πορεία της Ευρώπης, σε σχέση και σε σύγκριση με τις άλλες «μεγάλες» δυνάμεις-ανταγωνιστές της στον διεθνή στίβο, είναι ο γνωστός σε όλους τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ DESI (αρχικά του Digital Economy & Society Index – Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας & Κοινωνίας), ο οποίος θεωρείται αφενός αξιόπιστος «καθρέφτης» για την ψηφιακή πορεία κάθε χώρας, αφετέρου χρησιμότατο εργαλείο για την εξαγωγή συμπερασμάτων και -ενδεχομένως- τη χάραξη διορθωτικών μέτρων και νέων στρατηγικών, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο DESI για το 2018 ανακοινώθηκε επισήμως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Παρασκευή, 18 Μαΐου στις Βρυξέλλες και -ναι, σωστά το μαντέψατε!- τα μαντάτα δεν είναι ευχάριστα για την Ελλάδα, καθώς βρίσκεται μόλις στην προτελευταία, 27η θέση μεταξύ των 28 κρατών-μελών της ΕΕ, ξεπερνώντας σε ψηφιακή ετοιμότητα και επιδόσεις μονάχα τη Ρουμανία (που πρέπει να θυμίσουμε ότι αφενός είναι late-comer, αφετέρου έχει βάλει overdrive για να ξεπεράσει το handicap -ήδη, η «σύντροφός» της στην ένταξη, Βουλγαρία, το κατάφερε και βρίσκεται πάνω από εμάς…)

Για να τα πάρουμε από την αρχή, το DESI παρακολουθεί τις επιδόσεις των 28 κρατών - μελών όσον αφορά στην ψηφιακή συνδεσιμότητα, τις ψηφιακές δεξιότητες, τη διαδικτυακή δραστηριότητα, την ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων και τις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες.

Το γενικό συμπέρασμα για φέτος, είναι ότι η ΕΕ γίνεται μεν περισσότερο ψηφιακή αλλά η πρόοδος δεν είναι ακόμα τόση, ώστε η Ευρώπη να φθάσει τους παγκόσμιους πρωτοπόρους και να μειώσει τις διαφορές μεταξύ των κρατών - μελών. Άρα, παραμένει επιτακτική η ανάγκη για ταχεία ολοκλήρωση της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς και αύξηση των επενδύσεων στην ψηφιακή οικονομία και κοινωνία.

Στροφή προς τη σωστή κατεύθυνση

Στα πρώτα σχόλια μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για την Ενιαία Ψηφιακή Αγορά, Άντρους Άνσιπ, δήλωσε ότι «πρόκειται για μια στροφή, αν και μικρή, προς τη σωστή ψηφιακή κατεύθυνση.

Η ΕΕ, συνολικά, σημειώνει πρόοδο αλλά αυτή δεν είναι ακόμη αρκετή. Εν τω μεταξύ, άλλες χώρες και περιφέρειες σε όλον τον κόσμο βελτιώνονται ταχύτερα.

Γι΄ αυτό, θα πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο στον ψηφιακό τομέα όπως και να ολοκληρώσουμε την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά το συντομότερο δυνατό: για να τονώσουμε τις ψηφιακές επιδόσεις της Ευρώπης, να προσφέρουμε πρώτης τάξης συνδεσιμότητα, διαδικτυακές δημόσιες υπηρεσίες και έναν ευημερούντα τομέα ηλεκτρονικού εμπορίου.»

Από την πλευρά της, η Μαρίγια Γκάμπριελ, επίτροπος αρμόδια για θέματα Ψηφιακής Οικονομίας & Κοινωνίας, εξέφρασε την ελπίδα για «ταχεία πρόοδο, όσον αφορά στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις όπως ο Ευρωπαϊκός Ηλεκτρονικός Κώδικας που στοχεύει στην τόνωση των επενδύσεων για ενίσχυση της συνδεσιμότητας.

Ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας & Κοινωνίας για εφέτος αποδεικνύει ότι πρέπει να καταβάλουμε ακόμα περισσότερες προσπάθειες προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων στους πολίτες μας.

Με τη μεγαλύτερη ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών και την απόκτηση συναφών δεξιοτήτων, θα ενισχύσουμε τη θέση των πολιτών, των επιχειρήσεων και της δημόσιας διοίκησης. Μ’ αυτό τον τρόπο θα επιτύχουμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό των κοινωνιών μας.»

Μικρή μείωση του ψηφιακού χάσματος

Η ΕΕ συνέχισε και την περίοδο 2017-18 να βελτιώνει τις ψηφιακές της επιδόσεις, με αποτέλεσμα το χάσμα μεταξύ των περισσότερο και λιγότερο ψηφιακών χωρών να μειωθεί ελαφρά, από τις 36 στις 34 μονάδες. Η Δανία, η Σουηδία, η Φινλανδία και οι Κάτω Χώρες πέτυχαν την υψηλότερη βαθμολογία στο DESI 2018 και κατατάσσονται μεταξύ των πρωτοπόρων, σε παγκόσμιο επίπεδο, σε θέματα ψηφιοποίησης.

Ακολουθούν το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και η Εσθονία. Η Ιρλανδία, η Κύπρος και η Ισπανία σημείωσαν τη μεγαλύτερη πρόοδο (πάνω από 15%) την τελευταία τετραετία.

Ωστόσο, ορισμένες άλλες χώρες της ΕΕ (ανάμεσά τους και η Ελλάδα) έχουν ακόμη μεγάλη απόσταση να καλύψουν, ενώ και η ΕΕ στο σύνολό της πρέπει να βελτιωθεί, προκειμένου να είναι ανταγωνιστική στην παγκόσμια σκηνή.

Αναλύοντας τα επιμέρους στοιχεία του DESI 2018, που ανακοίνωσε η Επιτροπή, προκύπτει ότι η συνδεσιμότητα έχει μεν βελτιωθεί, αλλά δεν επαρκεί για να καλύψει τις ταχύτατα αυξανόμενες ανάγκες.

Συγκεκριμένα:

• Συνδεσιμότητα υπερυψηλής ταχύτητας (άνω των 100 Mbps) διατίθεται στο 58% των νοικοκυριών και ο αριθμός των συνδρομών αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς. Το 15% των νοικοκυριών χρησιμοποιεί ευρυζωνικές συνδέσεις υπερυψηλής ταχύτητας - πρόκειται για ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με δύο χρόνια πριν και πενταπλάσιο απ΄ ό,τι το 2013.

• Το 80% των ευρωπαϊκών νοικοκυριών καλύπτεται από ευρυζωνικές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας τουλάχιστον 30 Mbps (76% πέρυσι) κι ένα τρίτο (33%) των ευρωπαϊκών νοικοκυριών έχουν πλέον συνδρομή (23% αύξηση σε σύγκριση με πέρυσι, και 166% σε σύγκριση με το 2013).

Οι συνδρομές για κινητά δεδομένα αυξήθηκαν κατά 57% από το 2013, φτάνοντας τις 90 συνδρομές ανά 100 κατοίκους της ΕΕ, ενώ τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 4G καλύπτουν κατά μέσο όρο το 91% του πληθυσμού της (έναντι 84% πέρυσι).

Με βάση τις προβλέψεις των ειδικών, η ζήτηση για ευρυζωνικές συνδέσεις υψηλής και υπερυψηλής ταχύτητας αυξάνεται με γοργό ρυθμό και αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο στο μέλλον. Η Επιτροπή πρότεινε ήδη μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις τηλεπικοινωνίες, ώστε να καλυφθούν οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες συνδεσιμότητας των Ευρωπαίων και να τονωθούν οι επενδύσεις.

Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για την επικοινωνία τους
Η υψηλότερη αύξηση στη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών σημειώθηκε στις τηλεφωνικές κλήσεις και τις βιντεοκλήσεις: περίπου ένας στους δυο Ευρωπαίους(46%) χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να κάνουν τηλεφωνικές κλήσεις, που σημαίνει αύξηση κατά 20% σχεδόν σε σύγκριση με πέρυσι και πάνω από 40% σε σύγκριση με το 2013.

Άλλοι δείκτες δείχνουν ότι το 81% των Ευρωπαίων χρησιμοποιεί το διαδίκτυο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα (έναντι 79% πέρυσι).

Επίσης, προκειμένου να αυξηθεί η εμπιστοσύνη στο διαδικτυακό περιβάλλον σε πρώτο επίπεδο, άρα και σε κάθε τι “e-” σε δεύτερο, σε λίγες ημέρες -στις 25 Μαΐου, όπως είναι ευρύτατα γνωστό, πλέον- θα ισχύσουν οι νέοι κανόνες της ΕΕ σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων (λέγε με, GDPR).

Παραμένουν οι ελλείψεις στις δεξιότητες

Σ’ ό,τι αφορά στις ψηφιακές δεξιότητες, η ΕΕ διαθέτει σήμερα περισσότερους ειδικούς σε θέματα ψηφιακής τεχνολογίας, αλλά το ψηφιακό χάσμα παραμένει
• Σημειώθηκε ελάχιστη αύξηση των πτυχιούχων θετικών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) (19,1 πτυχιούχοι ανά 1.000 άτομα ηλικίας 20 έως 29 ετών το 2015, σε σύγκριση με 18,4 το 2013)

• Το 43% των Ευρωπαίων εξακολουθεί να μη διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες (από 44% πέρυσι).

Για την κάλυψη του χάσματος ψηφιακών δεξιοτήτων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε το πρόγραμμα πρακτικής άσκησης «Ψηφιακή ευκαιρία» παράλληλα με τον Συνασπισμό για τις Ψηφιακές Δεξιότητες & Θέσεις Εργασίας.

Στο πλαίσιο αυτής της πιλοτικής πρωτοβουλίας, θα προσφερθούν ως το 2020 θέσεις πρακτικής άσκησης στον ψηφιακό τομέα σε ως και 6.000 φοιτητές και νέους πτυχιούχους, σε άλλη χώρα της ΕΕ.
Οι επιχειρήσεις μπορεί να γίνονται πιο ψηφιακές, όμως το ηλεκτρονικό εμπόριο αυξάνεται με αργό ρυθμό.

Παρότι περισσότερες επιχειρήσεις εκδίδουν ηλεκτρονικά τιμολόγια (18% σε σύγκριση με 10% το 2013) και χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για επικοινωνία με πελάτες και εταίρους (21%, σε σύγκριση με 15% το 2013), ο αριθμός των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο παραμένει στάσιμος τα τελευταία χρόνια στο 17%.

Για να τονωθεί το ηλεκτρονικό εμπόριο στην ΕΕ, η Επιτροπή έχει προτείνει σειρά μέτρων, από τη διαφάνεια στις τιμές παράδοσης δεμάτων ως την απλούστευση των κανόνων για τον ΦΠΑ και τις ψηφιακές συμβάσεις.

Επίσης, από τις 3 Δεκεμβρίου 2018, καταναλωτές και επιχειρήσεις θα μπορούν να βρίσκουν στο διαδίκτυο τις καλύτερες προσφορές σ’ ολόκληρη την ΕΕ, χωρίς να υφίστανται διακριτική μεταχείριση λόγω της εθνικότητας ή του τόπου κατοικίας τους.

Αύξηση χρηστών σε eGov και eHealth

Μεγαλύτερη είναι και η χρήση των διαδικτυακών δημόσιων υπηρεσιών από τους Ευρωπαίους. Το 58% των χρηστών του διαδικτύου, που χρειάστηκε να υποβάλουν έντυπα σε δημόσιες υπηρεσίες, προτίμησαν να το κάνουν διαδικτυακά (έναντι 52%, το 2013).

Τέλος, το 18% των πολιτών χρησιμοποιεί τις διαδικτυακές υπηρεσίες υγείας. Τον Απρίλιο του 2018, η Επιτροπή ενέκρινε πρωτοβουλίες για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα και στην ηλεκτρονική Υγεία, οι οποίες πιστεύεται ότι θα βελτιώσουν σημαντικά τις διαδικτυακές διασυνοριακές δημόσιες υπηρεσίες στην ΕΕ.

{youtube}v=aKbhp8lWpY0{/youtube}