Το πακέτο Γιούνκερ προβλέπει και ενθαρρύνει τη συνέργεια με το ΕΣΠΑ και αφορά έργα που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα ή συμπράξεις του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα (ΣΔΙΤ) στην περίπτωση των δημοσίων έργων. Η αναζήτηση χρηματοδότησης για έργα και επενδύσεις αποτελεί ακανθώδες ζήτημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις στη χώρα μας, ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες. Το ίδιο πρόβλημα, άλλωστε, αντιμετωπίζουν και πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα οι μεσογειακές. Με βασική διαπίστωση ότι τα ιδιωτικά κεφάλαια δεν συμμετείχαν εύκολα στην πραγματική οικονομία, δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη, γνωστό ως «πακέτο Γιούνκερ», με στόχο να διαμορφώσει τα ανάλογα κίνητρα. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργήθηκαν εγγυήσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ύψους 21 δισεκατομμυρίων ευρώ, 16 για τα μεγάλα έργα, 5 για τις ΜΜΕ, και διαμορφώθηκε ένα σύστημα εναυσμάτων με στόχο την αξιοποίηση της μόχλευσης/δανεισμού για ιδιωτικές επενδύσεις, όπως εξηγεί ο αναπληρωτής επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Αρης Περουλάκης. Στο πλαίσιο της αξιοποίησης του πακέτου Γιούνκερ, έχουμε ήδη σημαντικές συμφωνίες στην Ελλάδα, όπως την υπογραφή των συμφωνιών της Pro Credit και της Creta Farm, αλλά και την πολύ πρόσφατη για παροχή εγγυήσεων, στο πλαίσιο του προγράμματος «COSME», στην οποία κατέληξαν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ) και η Εθνική Τράπεζα. Σύμφωνα με αυτήν, η Εθνική Τράπεζα θα χορηγήσει μέσα στα επόμενα τρία χρόνια δάνεια, συνολικού ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, σε περισσότερες από 350 ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, με μειωμένες απαιτήσεις εγγυήσεων και κόστος χρηματοδότησης. Μέχρι σήμερα, όπως εξηγεί ο κ. Περουλάκης, το συνολικό ελληνικό πρόγραμμα εξελίσσεται πολύ ικανοποιητικά, καταγράφοντας ιδιαίτερα έντονο ενδιαφέρον από την πλευρά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Μάλιστα, το ενδιαφέρον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ξεπέρασε το 25% που είχε προβλεφθεί αρχικά και αγγίζει πλέον το 50%. Αυτό αποδεικνύει αφενός πόσο «στριμωγμένες» είναι σήμερα οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αφετέρου την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις ανάγκες τους. Οντας ευέλικτο από τον ίδιο το σχεδιασμό του, το πακέτο Γιούνκερ δεν διαθέτει pro quota κατανομές ανά χώρα, περιφέρεια, τομέα, θέμα κ.λπ. και βασίζεται στις ανάγκες που εμφανίζονται σε διαφορετικές χώρες. Σ’ ό,τι αφορά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις η πρόσβαση στο πακέτο γίνεται μέσω ενδιαμέσου, όπως για παράδειγμα η Εθνική Τράπεζα, που δημιουργεί τις αντίστοιχες χρηματοδοτικές πλατφόρμες. Η πρόβλεψη για τη χρονική διάρκεια του προγράμματος είναι τριετής (η ολοκλήρωσή του προβλέπεται το 2018), ενώ έχει ήδη καλύψει το ένα τρίτο της προβλεπόμενης κατανομής. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επισημαίνεται ήδη, όπως εξηγεί ο κ. Περουλάκης, η ανάγκη συνέχισής του για περισσότερα χρόνια και με πιθανή διεύρυνση της προβλεπόμενης χρηματοδότησης. Ο σχεδιασμός του και η ανταπόκριση, που μέχρι σήμερα υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική, οδηγούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σκέψεις για σχεδιασμό αντίστοιχων προγραμμάτων και σε άλλες περιοχές εκτός της Ε.Ε., όπως για παράδειγμα στη Βόρεια Αφρική, στα οποία θα μπορούσαν να συμμετάσχουν όλες οι χώρες της Ε.Ε. Στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπάρχουν σήμερα επιτυχημένα παραδείγματα εφαρμογής πολιτικών σε διάφορες χώρες που αξιοποίησαν το πακέτο Γιούνκερ. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η Γαλλία που παρουσίασε πρόταση για ενεργειακή αποδοτικότητα. Συγκεκριμένα, η επένδυση αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας 40.000 σπιτιών και διαμερισμάτων σ’ όλη τη Γαλλία, γεγονός που αναμένεται να δημιουργήσει 6.000 νέες θέσεις εργασίας. Παράλληλα, η επένδυση είναι άμεσα ανταποδοτική, καθώς θα μειώσει σημαντικά το ύψος των λογαριασμών ηλεκτρισμού και θέρμανσης ενώ θα έχει και σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Ανάλογη επένδυση θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές, όπως οι ελληνικές περιφέρειες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη πραγματοποιήσει σχετική ημερίδα ενημέρωσης στην Περιφέρεια της Κρήτης, ενώ προγραμματίζει σειρά ενημερωτικών εκδηλώσεων στη Λαμία (Σεπτέμβριος), την Καβάλα (Οκτώβριος) κ.ά. Για την υποβολή των σχεδίων παρέχεται τεχνική βοήθεια και, όπως επισημαίνει ο κ. Περουλάκης, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκεφτούν τον σχετικό κόμβο και να υποβάλουν φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος, με την οποία θα ενημερώνουν για το πρόγραμμα που επιθυμούν να υποβάλουν. Τον κόμβο υποστηρίζει από τις αρχές του χρόνου ομάδα 30 εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, η οποία παρέχει εξειδικευμένη βοήθεια στους ενδιαφερόμενους, κατευθύνοντάς τους τεχνικά στην υποβολή των προτάσεων, ώστε να βοηθηθούν οι ενδιαφερόμενοι στην προετοιμασία της πρότασής τους, πριν αυτή υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το πακέτο Γιούνκερ προβλέπει και ενθαρρύνει τη συνέργεια με το ΕΣΠΑ και αφορά σε έργα που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα ή συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα (ΣΔΙΤ) στην περίπτωση των δημοσίων έργων. Τα ΣΔΙΤ ξεκίνησαν με μεγάλη καθυστέρηση στην Ελλάδα και μόλις τώρα έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα σχετικών έργων, στα οποία περιλαμβάνονται κατασκευές νοσοκομείων, σχολείων κ.λπ. Οπως εξηγεί ο κ. Περουλάκης, το κύριο πλεονέκτημα των παραπάνω έργων είναι ότι το κράτος τα αποπληρώνει σε βάθος εικοσαετίας, ενώ επιτυγχάνεται παράλληλα ο στόχος της καινοτομίας, αλλά και της ποιότητας υλοποίησης του έργου. Αλεξάνδρα Λεφοπουλου (Πρωτοπαρουσιάστηκε στην «Εφημερίδα των Συντακτών», ένθετο «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ», 23/7/2017)