Ποια είναι η αγορά των digital υπηρεσιών; Ποια είναι τα ζητήματα που την απασχολούν; Ποιες είναι οι ευκαιρίες που υπάρχουν; Αυτά είναι ορισμένα από τα ερωτήματα που τέθηκαν κατά τη διάρκεια του πολύ ενδιαφέροντος πάνελ που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ecommerce expo 2018, το οποίο διοργανώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στο Ζάππειο Μέγαρο.
Το πάνελ, το οποίο ο υπογράφων ήταν και ο συντονιστής, ήταν εξ ορισμού ενδιαφέρον καθώς συμμετείχαν οι επικεφαλής ορισμένων εκ των κορυφαίων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο χώρο των digital υπηρεσιών στην Ελλάδα: Κώστας Θεοτοκάς (Atcom), Κώστας Παπαδόπουλος (Lighthouse), Μιχάλης Σαραντινός (Steficon), Στέλιος Ηλιάκης (Sleed) και Πάνος Κοντόπουλος (Wedia), ενώ τη δυνατότητα να παρέμβουν είχαν και όσοι βρέθηκαν στην αίθουσα του Ζαππείου όπου πραγματοποιήθηκε η συζήτηση.
Και αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιήθηκε μία τέτοια συζήτηση για τα ζητήματα του κλάδου. Και γι’ αυτό και έχει ένα νόημα να καταγράψουμε ορισμένα από τα συμπεράσματα που βγήκαν.
Κατ’ αρχήν, ένα θέμα είναι το μέγεθος της αγοράς, η οποία δείχνει αρκετά δύσκολο να οριστεί δεδομένου ότι οι εταιρείες του χώρου προσφέρουν μία αρκετά ευρεία γκάμα δραστηριοτήτων, ενώ υπάρχουν και πολλοί νέοι «παίκτες» που κινούνται και σε αυτόν χώρο.
Μία άποψη που υπήρξε είναι ότι το συνολικό μέγεθος της αγοράς των digital υπηρεσιών είναι μεταξύ 300 και 350 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων περίπου 200 εκατ. ευρώ αφορούν το κομμάτι των διαφημίσεων σε Google και Facebook).
Από αυτά, περίπου στα 40-50 εκατ. ευρώ αφορούν τη δημιουργία sites και eshops. Το νούμερο δεν ακούστηκε περίεργο ή υπερβολικό, αρκετοί συμφώνησαν με αυτή την εκτίμηση αλλά διατυπώθηκε η άποψη ότι θα ήταν καλό να υπήρχε μία σχετική μέτρηση του μεγέθους της digital αγοράς.
Ένα δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι η αγορά δεν είναι ακόμη ώριμη.
Και όχι μόνο σε επίπεδο πελατών, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις δεν κατανοούν τις ανάγκες τους και έχουν διαφορετικές προσδοκίες όπως και εκτιμήσεις για το κόστος και τις απαιτήσεις ενός digital έργου αλλά ακόμη σε επίπεδο επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο και σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουν καταλάβει το κόστος που υπάρχει για να προσφέρουν αυτά που πρέπει να προσφέρουν στους πελάτες τους.
Ένα τρίτο ζήτημα είναι αυτό της «εμπλοκής» στο χώρο του digital εταιρειών από παρεμφερείς κλάδους όπως είναι τόσο αυτός της πληροφορικής όσο και εκείνος των συμβουλευτικών υπηρεσιών αλλά και της διαφήμισης.
Ένα θέμα για το οποίο εκφράστηκαν αρκετές απόψεις καθώς οι εξελίξεις «τρέχουν» και έχει γίνει πλέον κατανοητό ότι το «παιχνίδι» αλλάζει και η παροχή προστιθέμενης αξίας θα είναι το κλειδί.
Όπως ενδεχομένως και το θέμα της εξειδίκευσης, αν και εδώ οι απόψεις διίστανται αναφορικά με το κατά πόσον στο άμεσο μέλλον θα υπάρχει μία μεγάλη εξειδίκευση των εταιρειών.
Άλλωστε, οι πελάτες δείχνουν να θέλουν έναν συνεργάτη που να αναλαμβάνει όλα όσα έχουν σχέση με τις digital δραστηριότητες και εκεί είναι που εμπλέκονται και οι system integrators.
Τα έργα σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν μεγαλώσει και ένα ερώτημα που τέθηκε ήταν κατά πόσον μία ελληνική εταιρεία μπορεί να «τρέξει» με επιτυχία ένα μεγάλο έργο.
Η απάντηση ήταν πως «μπορεί» απλά σε πολλές περιπτώσεις το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν οι υποδομές (ή τα resources αν προτιμάτε τον αγγλικό όρο που συνήθως χρησιμοποιείται και είναι αρκετά πιο ευρύς από την αντίστοιχη ελληνική λέξη) που θα δώσουν τη δυνατότητα υλοποίησης ενός μεγάλου έργου.
Η τεχνογνωσία πάντως υπάρχει και δεν είναι τυχαίο ότι γίνονται κινήσεις από ελληνικές εταιρείες στο εξωτερικό, αν και όπως επισημάνθηκε εκτός των συνόρων έχει νόημα να βγεις με προϊόν και όχι απλά παρέχοντας υπηρεσίες.
Ένα ακόμη ζήτημα που τέθηκε έχει να κάνει με την εξεύρεση ανθρώπινου δυναμικού. Ένα ζήτημα που απασχολεί όλο τον κλάδο -και όχι μόνο- και οι λύσεις δεν είναι τόσο απλές, καθώς σχετίζεται με το μεγάλο θέμα του εκπαιδευτικού συστήματος.
Αυτό που πρέπει να σημειωθεί είναι πως η συζήτηση που έγινε ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, διήρκεσε περισσότερο από ότι περίμεναν οι διοργανωτές και ενδεχομένως η πρόταση που έπεσε περί μίας σειράς άτυπων συναντήσεων για να συζητούνται τα θέματα του κλάδου είναι από αυτές που πρέπει να υλοποιηθούν.
